Agenda, decisions and minutes

Penderfynwyd ethol Barbara Parry yn Is-gadeiryddar gyfer  y Grŵp Cynghori ar gyfer blwyddyn ddinesig 2024-2025.

Penderfynwyd ethol Barbara Parry yn Is-gadeirydd ar gyfer y Grŵp Cynghori ar gyfer blwyddyn ddinesig 2024-2025.

www.abertawe.gov.uk/DatgeluCysylltiadau

Dim.

Yn unol â'r Côd Ymddygiad a fabwysiadwyd gan Ddinas a Sir Abertawe, ni ddatganwyd unrhyw fuddiannau.

Cymeradwyo a llofnodi, fel cofnod cywir, gofnodion y cyfarfod(ydd) blaenorol.

Cymeradwywyd.

Penderfynwyd cymeradwyo a llofnodi cofnodion cyfarfod Grŵp Cynghori AoHNE Gŵyr a gynhaliwyd ar 26 Chwefror 2024 fel cofnod cywir.

Er gwybodaeth.

Cyflwynodd Mike Scott, Swyddog AoHNE Gŵyr, adroddiad ariannol cryno Panel y Gronfa Datblygu Cynaliadwy (CDC) 'er gwybodaeth'.

Amlinellwyd bod cyllideb y CDC o £100,000 ar gyfer 2024/25 wedi cael ei chadarnhau gan Lywodraeth Cymru a dyma oedd blwyddyn olaf y cyllid grant 3 blynedd presennol y cytunwyd arno.

Hyd yn hyn, roedd arian wedi'i neilltuo ar gyfer 13 o brosiectau ac roedd y prosiectau hyn ar waith, gyda chais arall ar y gweill ar hyn o bryd. Roedd un prosiect wedi adrodd am danwariant yn 2023/24, os nad oeddent yn gallu cynyddu gwariant yn 2024/25 byddai ei grant ar gyfer 2024/25 yn cael ei leihau yn unol â hynny.

Nodwyd bod ffigwr y cronfeydd neilltuedig yn cynnwys Ffi Rheoli DASA o £10,000.

Cynhelir cyfarfod nesaf Panel Grantiau'r Gronfa Datblygu Cynaliadwy ar 23 Medi 2024.

Cadarnhawyd byddai'r adroddiad blynyddol yn cael ei ddosbarthu i'r grŵp unwaith y byddai'r Panel CDC wedi'i gymeradwyo.

Er gwybodaeth.

Cyflwynodd Mike Scott, Swyddog AoHNE Gŵyr adroddiad diweddaru 'er gwybodaeth' ar y cynnydd a wnaed gan Dîm AoHNE Gŵyr ers y cyfarfod diwethaf, ar y meysydd canlynol: -

·       Cynllun Rheoli AoHNE Gŵyr.

·       Ailfrandio AoHNE Gŵyr.

·       Digwyddiad Lansio Tirweddau Cenedlaethol - y Senedd - 24 Ebrill 2024.

·       Seminar Tirweddau Cymru - 16/17 Mai 2024.

·       Ynys Goleudy'r Mwmbwls.

·       Statws Cymunedol Awyr Dywyll Gŵyr.

·       Awyr Dywyll - prosiectau ôl-osod.

·       Eglwys y Santes Fair, Knelston.

·       Capel Backingstone.

·       Problemau Parcio.

·       Castell Pennard.

·       Rhaglen Adfer Natur Gŵyr.

·       Mannau Addoli Gŵyr.

·       Parc Gwledig Dyffryn Clun.

·       Sioe Gŵyr 2024.

·       Prosiect Tirlunio The Vile.

·       Cynhadledd Tirweddau Cenedlaethol 2024.

·       Cyllid Grant.

Nodwyd.

Darparwyd adroddiadau a diweddariadau partneriaid fel a ganlyn: -

1.    Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC)

Darparodd Hamish Osborn y canlynol i'r grŵp: -

·       Ansawdd dŵr ymdrochi - cynhelir profion rhwng mis Mai a mis Medi 2024 ac amlinellwyd y broses brofi. Roedd CNC yn rhagweithiol o ran olrhain llygredd a nodwyd effaith dŵr wyneb/dŵr ffo o dir amaethyddol ar yr ansawdd. Nodwyd effaith carthffosiaeth ar yr ansawdd dŵr.

·       Rheolaeth Cadwraeth - a oedd yn cynnwys SoDdGA o fewn AoHNE, gan gynnwys rheoli llystyfiant ar diroedd comin, y cyllid sydd ar gael a thendro ar gyfer arolygu'r tiroedd comin.

Nodwyd y cyfyngiad ar recriwtio o fewn CNC ac effaith hynny.

1.    Cymdeithas Gŵyr

Darparodd Howard Evans y canlynol i'r grŵp: -

·       Sioe Gŵyr 2024 - dyma oedd y prif ffocws o fis Mehefin ymlaen. Ychwanegwyd y byddai'r arddangosfa Cymdeithas Gŵyr yn cynnwys arddangosfa o gelf plant, ffotograffiaeth a chystadleuaeth barddoniaeth o dan y thema 'Fy Mhenrhyn Gŵyr'. Tynnwyd sylw at y ffaith mai'r Gymdeithas oedd un o brif noddwyr Sioe Gŵyr.

·       Comin Clun - Roedd pwyllgor cynllunio'r gymdeithas yn casglu tystiolaeth ynghylch y datblygiad newydd yng Nghomin Clun a oedd yn cynnig cyfnewid tir comin am dai y byddai'r gymdeithas yn ei wrthwynebu.

·       The Vile, Rhosili - Roedd amddiffyn y system gaeau ganoloesol yn bryder mawr i'r Gymdeithas.

·       Gorfodi Cynllunio - roedd y Gymdeithas yn parhau i adrodd ar achosion o orfodi a phryderon i'r Adran Gynllunio.

·       Cyllid grant - Amlinellwyd manylion y cyllid a dyfarnwyd a thynnwyd sylw at y ffaith bod ysgolion lleol yn gallu gwneud cais.

·       Y Tîm Gwyrdd - Roedd y Tîm Gwyrdd wedi parhau i gynnal gweithgareddau gan gynnwys casglu sbwriel ar draeth Oxwich, teithiau cerdded tegeirian yn Oxwich a gwylio adar ym Moryd Llwchwr.

·       Menter Awyr Dywyll - Roedd y Gymdeithas yn gefnogol iawn o'r fenter.

·       Rhaglen o deithiau cerdded/sgyrsiau - Roedd y rhain yn parhau.

Diolchodd y Cadeirydd i'r cynrychiolwyr am eu hadroddiadau.

Nodwyd.

Rhoddodd Jake Cosgrove, Swyddog Prosiect Cymunedau a Natur gyflwyniad manwl, llawn gwybodaeth ynghylch digwyddiadau ac ymgysylltiadau. Roedd y manylion a ddarparwyd yn cynnwys: -

·       Lansio Tirweddau Cenedlaethol.

·       Awyr Dywyll.

·       Parc Gwledig Dyffryn Clun.

·       Cefnogaeth gan y Gweinidog - Huw Iranca Davies.

·       Seminar Tirweddau Cymru 2024.

·       Bodloni Sero Net ar ffermydd Cymru.

·       OGWEN.

·       Y ras i Sero Net.

·       Fframwaith defnydd tir amlswyddogaethol.

·       Diwrnod Amgylchedd y Byd - Natur a Ni CNC.

·       Cyfrif Instagram newydd, diweddaru'r dudalen Facebook a'r broses o sefydlu gwefan newydd.

·       Syllu ar yr haul yn ystod Heuldro'r Haf yn Rhosili.

·       Llygredd golau - taflenni.

·       Her Natur y Ddinas - Llwyddiant Partneriaeth Evelyn Luge.

·       Wythnos Natur Cymru - 29 Mehefin i 7 Gorffennaf 2024.

·       Cynhadledd Flynyddol Tirweddau Cenedlaethol.

Roedd Howard Evans wedi canmol y swyddog am y cyflwyniad ac ychwanegodd fod y cynnydd yn nifer y swyddogion newydd yn y timau AoHNE/Cadwraeth Natur wedi cyflwyno 'newydd-deb' i'r maes gwaith.

Cadarnhawyd bod y swyddogion yn agored i ddod i gyfarfodydd grŵp lle gellid tynnu sylw at eu gwaith.

Nodwyd.

Adroddodd Mike Scott, Swyddog AoHNE Gŵyr, fod Cynllun Rheoli AoHNE Gŵyr 2017 yn darparu gweledigaeth 20 mlynedd ar gyfer Penrhyn Gŵyr, a gefnogir gan 12 thema a 39 o amcanion. Ychwanegwyd bod y cynllun rheoli'n ymwneud â phawb sy'n rhan o waith Penrhyn Gŵyr ac nad oedd yn ddogfen y Cyngor yn unig.

Nodwyd, o'r amcanion hyn, aethpwyd i'r afael â 13 ohonynt drwy waith a wnaed gan Dîm Tirweddau Naturiol Gŵyr, er, roedd ychydig o orgyffwrdd gydag amcanion eraill. Mabwysiadwyd y cynllun rheoli gan Gyngor Abertawe fel Canllawiau Cynllunio Atodol (CCA) gan sicrhau y gellid cyfeirio atynt yn y broses gynllunio, yn enwedig y Cynllun Datblygu Lleol.

Yn ogystal â hyn, roedd y cynllun yn ddogfen statudol, i'w adolygu bob pum mlynedd, gyda'r arolwg nesaf wedi'i drefnu i ddechrau eleni. Tynnwyd sylw at y ffaith mai dyma fyddai'r adolygiad cyntaf ers datgan yr Argyfyngau Hinsawdd a Natur gan Lywodraeth Cymru a Chyngor Abertawe a byddai angen y cynllun er mwyn mynd i'r afael â'r problemau hyn fel blaenoriaeth.

Amlinellwyd manylion y weledigaeth, cyllid, cyfeiriad y dyfodol a blaenoriaethau. Gofynnwyd i'r pwyllgor ystyried y weledigaeth, blaenoriaethau ac amcanion y Cynllun Rheoli a thrafodwyd y canlynol: -

·       Ymgynghoriad â'r diwydiannau ffermio a thwristiaeth ac ymgynghoriad ehangach.

·       Effaith bosib yr Adolygiad o Ffiniau sydd ar waith ar hyn o bryd, ar gynghorau tref a chymuned.

·       Pwysigrwydd ymgynghori a chynnwys y grwpiau cywir a'i gysylltu â'r Cynllun Rheoli.

·       Sicrhau bod y Cynllun Rheoli, cyllid ac amcanion ar gael yn ehangach wrth symud ymlaen.

·       Pwysigrwydd cysylltu'r Cynllun Rheoli a'r Cynllun Datblygu Lleol (CDLl).

·       Pwysigrwydd sicrhau bod y Cynllun Rheoli'n gynhwysol.

·       Cydnabod bod y weledigaeth 20 mlwydd oed a'i aralleirio, gan sicrhau ei fod yn gyfredol.

·       Yr amserlenni sy'n rhan o'r broses, yn enwedig y broses ymgynghori.

·       Cydnabod maint y dasg sy'n wynebu'r tîm, a chyflogaeth a chost ymgynghorwyr.

Penderfynwyd nodi cynnwys y trafodaethau.