Agenda a Chofnodion

www.swansea.gov.uk/disclosuresofinterests

Dim

Darparodd y Cyng. Rob Stewart (Arweinydd) a'r Prif Weithredwr, Phil Roberts, adroddiad effaith ac roeddent yng nghyfarfod y panel i drafod cynnydd o ran yr argymhellion a gytunwyd gan y Cabinet ar 18 Awst 2018 a ddeilliodd o’r Ymchwiliad Craffu Gweithio Rhanbarthol.

 

Ers i'r ymchwiliad ddod i ben, cafwyd y newidiadau canlynol: 

·         Mae manylion cynigion Llywodraeth Cymru ar gyfer gwell cydweithio a gweithrediad Cyd-bwyllgorau yn dod yn gliriach.

·         Mae CLlLC wedi bod mewn trafodaethau manwl â Llywodraeth Cymru

·         Mae'n debygol y cyhoeddir Bil ym mis Tachwedd.

·         Mae'r Prif Weithredwr wedi cynnal sesiynau anffurfiol â'r Gweinidog a chydag uwch-weision sifil gyda golwg ar baratoi cynnig rhanbarthol yn dilyn trafodaeth â chynghorau cyfagos.

 

Mae'r ymchwiliad wedi:

·         codi proffil y mater dan sylw

·         helpu i hysbysu a darparu eglurder ynghylch ymagwedd y cyngor at gydweithio rhanbarthol

 

Cynnydd gyda'r argymhellion

Arg 1 Wedi'i gwblhau'n rhannol - Mae'r adolygiad o uwch-reolwyr wedi darparu rhagor o allu.  Mae'r Prif Weithredwr wedi'i benodi fel Prif Swyddog Gweithredol ERW. Mae'r Arweinydd a'r Prif Weithredwr wedi cynnal sesiynau anffurfiol â'r Gweinidog a chydag uwch-weision sifil gyda golwg ar baratoi cynnig rhanbarthol yn dilyn trafodaeth â chynghorau cyfagos.

Arg 2 Wedi'i gwblhau - Mae'r tri phrif bartneriaeth cydweithio (ERW, Bargen Ddinesig Bae Abertawe a Phartneriaeth Gorllewin Morgannwg) wedi cynnal adolygiadau systematig i sicrhau bod adnoddau ar gael a rhwystrau wedi'u dileu.

Arg 3 Wedi'i gwblhau'n rhannol - Mae adolygiadau'r trefniadau presennol wedi cyfeirio'r strategaeth sy'n cael ei datblygu ar gyfer cydweithio, a'r dewis o batrwm cydweithredu pedwar cyngor fel sail ar gyfer trefniadau partneriaeth yn y dyfodol.

Cynnydd Arg 4 wedi'i gwblhau - Adolygwyd pob partneriaeth ac mae trefniadau llywodraethu gwell ar waith.

Cynnydd Arg 5 wedi'i gwblhau - Mae'r Arweinydd a'r Prif Weithredwr yn arwain pob partneriaeth ac wrth gyfathrebu â'r tîm craffu.

Cynnydd Arg 6 wedi'i gwblhau'n rhannol  -  Mae'r holl bartneriaethau wedi'u hadolygu ond erys rhai anghysondebau yn y trefniadau gweinyddol rhyngddynt.

Cynnydd Arg 7 wedi'i gwblhau'n rhannol - cynhaliwyd adolygiadau ar wahân ar yr holl bartneriaethau, ond gyda themâu cyffredin ar lywodraethu, rheoli a gwerth am arian. Bydd angen i unrhyw gynnig rhanbarthol fynd i'r afael â'r angen am resymoli neu uno.

Cynnydd Arg 8 heb ei gwblhau - er bod y defnydd o Skype yn cynyddu, mae lefel y gallu a'r adnoddau technolegol yn amrywio rhwng cynghorau.  Bydd cynnig ar gyfer cydweithio rhanbarthol yn ceisio mynd i'r afael â hyn a cheisir cyllid gan Lywodraeth Cymru i wneud hynny.

Cynnydd Arg 9 wedi'i gwblhau - caiff y trydydd sector a chyrff preifat eu cynnwys wrth gydweithio yn y meysydd gofal cymdeithasol a datblygu economaidd.

Cynnydd Arg 10 wedi'i gwblhau - gwnaed sylwadau helaeth a rheolaidd ar bob un o ardaloedd y tair partneriaeth.

Cynnydd Arg 11 wedi'i gwblhau - mae pob partneriaeth wedi cynnal adolygiadau manwl. Cytunwyd ar adroddiad cynnydd yng nghyfarfod y cyngor ar 25 Gorffennaf 2019.

 

Nodwyd y pwyntiau canlynol o'r drafodaeth:

 

Clywodd y Panel, ers i'r ymchwiliad ddod i ben yn 2018, y bu peth datblygiad o ran gweithio rhanbarthol yng Nghymru. Mae hyn yn cynnwys manylion mwy clir gan Lywodraeth Cymru ar y cynnig am well cydweithio a gweithredu cydbwyllgorau. Mae CLlLC wedi bod yn rhan o'r trafodaethau manwl â Llywodraeth Cymru, ac mae Bil ar gyfer Cymru sy'n manylu ar y rhain a newidiadau eraill ar ddod.

 

Roedd y Panel yn falch o glywed bod y Prif Weithredwr wedi bod yn cynnal trafodaethau anffurfiol â'r gweinidog a chydag uwch-weision sifil er mwyn paratoi cynnig rhanbarthol yn dilyn trafodaethau â chynghorau cyfagos. 

 

Clywodd y Panel fod adolygiadau o'r trefniadau presennol wedi cyfeirio'r strategaeth sy'n cael ei datblygu ar gyfer cydweithio, a'r dewis o batrwm cydweithredu pedwar cyngor fel sail ar gyfer trefniadau partneriaeth yn y dyfodol.  Eglurwyd mai'r ardal fwyaf rhesymegol i Abertawe yw ardal y Dinas-ranbarth, sy'n cynnwys y pedwar awdurdod lleol sef Castell-nedd Port Talbot, Sir Benfro, Sir Gâr ac Abertawe.  Er ni fyddai hyn yn cynnwys Iechyd ar hyn o bryd gan fod ystyriaethau ynghylch hyn dipyn yn fwy cymhleth.  Roedd y Panel yn teimlo ei bod hi'n gadarnhaol iawn fod gennym eglurder ymysg y pedwar awdurdod lleol ynghylch y ffordd i symud ymlaen.  Mae cynghorwyr yn cydnabod bod gan y pedwar awdurdod hwn brofiad o gyflwyno prosiectau gyda'i gilydd, ac mae ganddynt strategaethau cyffredin, yn enwedig o ran datblygiad economaidd a gwella addysg.

 

Roedd y Panel yn falch o glywed y cynhaliwyd adolygiadau ar wahân ar y tair partneriaeth ranbarthol ac yn falch o glywed bod y themâu cyffredin llywodraethu, rheoli a gwerth am arian yn cael sylw arbennig.

 

Eglurwyd mai ychydig o gynnydd a wnaed o ran ein hargymhelliad am wella technoleg fodern er mwyn lleihau teithio i gyfarfodydd.  Er bod y defnydd o Skype yn cynyddu, mae lefel y gallu a'r adnoddau technolegol yn amrywio rhwng cynghorau.  Bydd cynnig ar gyfer cydweithio rhanbarthol yn ceisio mynd i'r afael â hyn a cheisir cyllid gan Lywodraeth Cymru i wneud hynny. Cytunodd y Panel fod angen safoni'r isadeiledd ar draws cynghorau yng Nghymru a buddsoddi ynddo er mwyn datblygu hyn, a chytunwn i ysgrifennu at y Gweinidog i gefnogi'r cynnig hwn.

 

Clywodd y Panel am y gwersi a ddysgwyd o'n gweithgareddau cydweithredol a sut bydd yr hyn a ddysgwyd yn fuddiol i ni mewn gweithgareddau cydweithredol yn y dyfodol yn enwedig yr angen am reoli rhaglenni'n dda, llywodraethu clir a chadarn a rhannu cyfrifoldeb, gan ddangos diddordeb mawr yn hyn. 

 

Clywodd y Panel y bydd y Bil i Gymru'n debygol o gael ei gyhoeddi ym mis Tachwedd 2019 a bydd yn amlinellu'r pwerau a'r cyfrifoldebau newydd i gynghorau lleol.  Bydd yn creu heriau a manteision.  Bydd pŵer cymhwyster cyffredinol yn hynod bwysig a bydd yn dileu biwrocratiaeth ddiangen sy'n ymwneud ag archwilio parhaus, a chyflwynir adolygiadau gan gynghreiriaid yn lle.  Cytunodd cynghorwyr fod yn rhaid cael adnoddau ariannol gyda'r pwerau a'r cyfrifoldebau newydd i sicrhau y gellir eu cyflawni'n wirioneddol.

 

Roedd y Panel yn falch o glywed bod yr ymchwiliad wedi helpu i godi proffil gweithio rhanbarthol a'i fod wedi hysbysu pobl a darparu eglurder ar ymagwedd y cyngor at gydweithio rhanbarthol. Cytunodd y Panel fod yr ymchwiliad hwn yn gyflawn.

 

Cytunodd y Panel:

• I gymeradwyo'r argymhellion a chwblhau'r ymchwiliad hwn.
• Y bydd Cynullydd y Panel yn ysgrifennu at Aelod y Cabinet yn amlinellu meddyliau'r panel sy'n deillio o'r cyfarfod hwn. 
• Y caiff llythyr ei ysgrifennu at Weinidog Llywodraeth Cymru sy'n gyfrifol am faterion technoleg i gefnogi'r angen am safoni'r isadeiledd a buddsoddi ynddo fel y gall cynghorwyr a swyddogion gwrdd o bell.
• Y bydd yr Adroddiad Blynyddol ar Weithio Rhanbarthol yn cael ei gyflwyno i Bwyllgor y Rhaglen Graffu bob blwyddyn.