Agenda a Chofnodion

Cadarnhawyd mai'r Cynghorydd Lyndon Jones fyddai Cynullydd y Panel ar gyfer blwyddyn ddinesig 2023/2024.

www.abertawe.gov.uk/DatgeliadauBuddiannau

Datganodd y Cynghorydd Lyndon Jones gysylltiad personol ag eitem 12.

Dim

Cytunodd y Panel ar gofnodion y cyfarfod ar 11 Mai 2023.

Nodwyd y llythyr at Aelod y Cabinet dros Addysg a Dysgu.

Gellir cyflwyno cwestiynau’n ysgrifenedig i’r adran Graffu craffu@abertawe.gov.uk tan ganol dydd ar y diwrnod gwaith cyn y cyfarfod. Cwestiynau ysgrifenedig sy’n cael blaenoriaeth. Gall y cyhoedd ddod i’r cyfarfod a gofyn cwestiynau’n bersonol os oes digon o amser. Mae’n rhaid bod cwestiynau’n berthnasol i eitemau ar ran agored yr agenda a byddwn yn ymdrin â hwy o fewn cyfnod o 10 munud.

Ni ofynnwyd unrhyw gwestiynau gan y cyhoedd.

Y Cynghorydd Robert Smith Aelod y Cabinet - Addysg a Dysgu a Sgiliau, a Helen Morgan Rees (Cyfarwyddwr Addysg), Kate Phillips (Pennaeth Dysgwyr Diamddiffyn) a Alison Lane (Pennaeth y Tîm Anghenion Dysgu Ychwanegol)

Diolchodd y Panel i'r Pennaeth Dysgwyr Diamddiffyn am fod yn bresennol a rhoi'r diweddariad ynghylch Diwygio Anghenion Dysgu Ychwanegol.

Clywodd y Panel fod y strategaeth ADYTA wedi cael ei hadolygu a'i chwblhau, a drafftiwyd strategaeth newydd sy'n cyd-fynd â'r strategaeth ranbarthol a throsglwyddir y camau gweithredu sydd heb eu cwblhau i'r strategaeth newydd. Mae bellach yn cynnwys y cyfnod rhwng 2022 a 2027 ac mae'n cynnwys 4 maes blaenoriaeth:

·       Ysgolion

·       Ôl-16

·       Cydweithio; a'r

·       Blynyddoedd cynnar

Clywodd y Panel hefyd am y llwyddiannau a'r heriau a brofir. Nododd y Panel, er gwaethaf dymuniad Llywodraeth Cymru i sefydlu system sy'n llai gwrthwynebol, bod y cyngor wedi gweld cynnydd yn nifer y ceisiadau am dribiwnlysoedd a bod hyn wedi rhoi pwysau ar wasanaethau ac wedi tynnu sylw at yr angen i gynnal adolygiad mewnol i brosesau a gweithdrefnau i sicrhau bod lefel briodol o adnoddau ar gael.

Roedd y Panel yn falch o glywed y gwneir gwaith helaeth i gymedroli, sicrhau ansawdd a chefnogi ysgolion er mwyn sicrhau bod cynnig cyson a theg i bob dysgwr. Mae'r gwaith hwnnw ar cyd â'r bwrdd iechyd lleol hefyd yn cryfhau, ac yn sicrhau eu bod yn meithrin partneriaeth gynhyrchiol.

Gofynnodd y Panel am addysg ôl-16 ac a ydym yn sicrhau bod y sefydliadau sy'n darparu gwasanaethau'n cyflawni eu rolau'n effeithiol. Clywodd y Panel ein bod yn gweithio gyda'n partneriaid cyflawni allweddol i sicrhau eu bod mor gryf ag y gallant fod er mwyn cyflawni'r hyn sy'n ofynnol ac rydym yn gwneud hyn mewn modd cydlynol.

Cytunodd y Panel fod diwygio ADY yn broses barhaus a byddant yn parhau i gadw golwg ar gynnydd.

Y Cynghorydd Robert Smith Aelod y Cabinet - Addysg a Dysgu a Sgiliau, a Helen Morgan Rees (Cyfarwyddwr Addysg) a David Thomas (Prif Swyddog Gwella Ysgolion)

Diolchodd y Panel i'r Pennaeth Dysgwyr Diamddiffyn am fod yn bresennol a rhoi'r diweddariad ynghylch Diwygio Anghenion Dysgu Ychwanegol.

Clywodd y Panel fod y strategaeth ADYTA wedi cael ei hadolygu a'i chwblhau, a drafftiwyd strategaeth newydd sy'n cyd-fynd â'r strategaeth ranbarthol a throsglwyddir y camau gweithredu sydd heb eu cwblhau i'r strategaeth newydd. Mae bellach yn cynnwys y cyfnod rhwng 2022 a 2027 ac mae'n cynnwys 4 maes blaenoriaeth:

Ysgolion

Ôl-16

Cydweithio; a'r

Blynyddoedd cynnar

Clywodd y Panel hefyd am y llwyddiannau a'r heriau a brofir. Nododd y Panel, er gwaethaf dymuniad Llywodraeth Cymru i sefydlu system sy'n llai gwrthwynebol, bod y cyngor wedi gweld cynnydd yn nifer y ceisiadau am dribiwnlysoedd a bod hyn wedi rhoi pwysau ar wasanaethau ac wedi tynnu sylw at yr angen i gynnal adolygiad mewnol i brosesau a gweithdrefnau i sicrhau bod lefel briodol o adnoddau ar gael.

Roedd y Panel yn falch o glywed y gwneir gwaith helaeth i gymedroli, sicrhau ansawdd a chefnogi ysgolion er mwyn sicrhau bod cynnig cyson a theg i bob dysgwr. Mae'r gwaith hwnnw ar cyd â'r bwrdd iechyd lleol hefyd yn cryfhau, ac yn sicrhau eu bod yn meithrin partneriaeth gynhyrchiol.

Gofynnodd y Panel am addysg ôl-16 ac a ydym yn sicrhau bod y sefydliadau sy'n darparu gwasanaethau'n cyflawni eu rolau'n effeithiol. Clywodd y Panel ein bod yn gweithio gyda'n partneriaid cyflawni allweddol i sicrhau eu bod mor gryf ag y gallant fod er mwyn cyflawni'r hyn sy'n ofynnol ac rydym yn gwneud hyn mewn modd cydlynol.

Cytunodd y Panel fod diwygio ADY yn broses barhaus a byddant yn parhau i gadw golwg ar gynnydd.

Y Cynghorydd Robert Smith (Aelod y Cabinet, Addysg a Dysgu), Helen Morgan Rees (Cyfarwyddwr Addysg) a Sarah Hughes (Pennaeth yr Uned Gwella a Monitro)

Diolchodd y Panel i Reolwr y Tîm Strategaeth Addysg am amlinellu'r cynnydd gyda'r ddau argymhelliad a wnaed yn dilyn arolygiad Estyn o Wasanaethau Addysg y Llywodraeth Leol yn Abertawe ym mis Mehefin 2022. Clywodd y panel y gwnaed cynnydd yn y meysydd canlynol:

Argymhelliad 1 - Adolygu darpariaeth ôl-16 i sicrhau ei bod yn diwallu anghenion pob un o'r dysgwyr.

·       Mae strategaeth ôl-16 tair blynedd bellach ar waith ar gyfer Abertawe

·       Datblygwyd memorandwm o ddealltwriaeth ar gyfer pontio llwyddiannus i'r holl ymadawyr ysgol

·       Cynhaliwyd cyfarfodydd gyda'r holl benaethiaid ynghylch sicrhau bod disgyblion y chweched dosbarth yn cael mynediad i'r ddarpariaeth fwyaf addas ar eu cyfer.

·       Cynhaliwyd arolwg llais y dysgwyr helaeth

·       Archwiliwyd cyfleoedd ar gyfer modelau ar-lein/hybrid o gyflwyno'r cwricwlwm ôl-16

·       Cynhaliwyd gweithgareddau dysgu proffesiynol ar y cyd â Choleg Gŵyr ac ysgolion sydd â chweched dosbarth

·       Dyrannwyd cyllid pontio i ysgolion sydd â chweched dosbarth i sicrhau cydweithrediad

·       Mae Academi Seren yn parhau i ddarparu sesiynau a chyfleoedd

·       Datblygwyd partneriaeth rhwng sawl sefydliad addysg yn Ne Cymru o'r enw Ymestyn yn Ehangach gyda'r nod o godi dyheadau ar gyfer pobl ifanc

·       Mae gwaith i gefnogi anghenion sgiliau fel rhan o Fargen Ddinesig Bae Abertawe'n parhau a'r cam nesaf yw mapio llwybrau dilyniant trwy faes targed o ddarpariaeth iechyd a lles a gynigir ar gyfer plant cyn 16, ôl-16 a thu hwnt.

Argymhelliad 2 – Cryfhau darpariaeth cyfrwng Cymraeg ar draws pob oedran ac ardal o'r awdurdod lleol.

·       Cymeradwywyd Cynllun Strategol y Gymraeg mewn Addysg (CSGA) gan Lywodraeth Cymru a lluniwyd cynllun cyflawni sy'n amlinellu'r ffrydiau gwaith allweddol. Mae'r cynnydd gyda'r cynllun yn cael ei fonitro'n agos a bydd yr adroddiad cynnydd blynyddol cyntaf yn cael ei gyflwyno i Lywodraeth Cymru ym mis Gorffennaf 2023.

·       Cynhelir trafodaethau ar flaenoriaethau allweddol yn rheolaidd gyda Phartneriaeth Addysg Gymraeg Abertawe.

·       Ers mabwysiadu'r CSGA, archwiliwyd opsiynau ar gyfer cynyddu tegwch y cynnig gofal plant a darpariaeth ysgolion cynradd cyfrwng Cymraeg.

·       Mae'r peilot sy'n digwydd ar gyfer hwyrddyfodiaid cynradd yn parhau tan ddiwedd y flwyddyn academaidd hon.

·       Mae taith Siarter Iaith ysgolion Abertawe'n parhau i symud yn ei blaen wrth i nifer o ysgolion dderbyn achrediadau efydd, arian ac aur.

·       Ychwanegir gwybodaeth ychwanegol at wefan y cyngor ynghylch manteision addysg cyfrwng Cymraeg.

·       Mae clystyrau cyfrwng Cymraeg wedi bod yn cydweithio â'r cyngor i nodi modelau posib ar gyfer darpariaeth arbenigol cyfrwng Cymraeg yn y dyfodol.

·       Codwyd penodi staff sy'n siarad Cymraeg fel her sylweddol ym mhob maes blaenoriaeth allweddol, gan gynnwys y blynyddoedd cynnar, staff addysgu, staff cefnogi a staff ag arbenigedd ADY.

·       Staffing through the medium of Welsh was raised as a significant challenge in all key priority areas, including early years, teaching staff, support staff and staff with ALN expertise.

Y Cynghorydd Robert Smith Aelod y Cabinet - Addysg a Dysgu a Sgiliau, a Helen Morgan Rees (Cyfarwyddwr Addysg)

Diolchodd y Panel i'r Cyfarwyddwr Addysg am ei chyflwyniad, a oedd yn amlinellu rhai o'r materion allweddol sy'n effeithio ar addysg yn Abertawe 2023/2024. Bu'n trafod wyth maes mater allweddol, gan gynnwys:

Dileu rhwystrau i ddysgu

Rhoi'r cwricwlwm ar waith

Addysg gynhwysol

Rheoli adnoddau

Arweinyddiaeth ysgol

Perfformiad ysgolion

Dysgu yn y gymuned

Mae'r Gymraeg yn perthyn i ni gyd.

Cytunodd y Panel fod dyheadau'n hanfodol i blant a phobl ifanc ac roedd hefyd yn falch o glywed bod ysgolion yn adeiladu ar eu perthnasoedd â chyflogwyr i helpu pobl ifanc i ddeall a chael eu hysbrydoli gan y byd gwaith.

Mae cynllun gwaith y Panel wedi'i gynllunio i adlewyrchu'r materion allweddol hyn lle bo hynny'n bosib.

The Panels work plan has been designed to reflect these key issues where possible.

Cytunodd y Panel ar y rhaglen waith ar gyfer y flwyddyn ddinesig 2023/2024.

Daeth y cyfarfod i ben am 5.35pm

Cadeirydd