Agenda, decisions and minutes

Lleoliad: Cyfarfod Aml-Leoliad - Siambr y Cyngor, Neuadd y Ddinas / MS Teams. Cyfarwyddiadau

Media

Eitemau
Rhif Eitem

31.

Datgeliadau o fuddiannau personol a rhagfarnol.

Penderfyniad:

Y Cynghorydd F D O’Brien – Eitem 13 - cwestiynau gan y cynghorwyr - 12 – Personol

 

Y Cynghorydd  S J Rice – Eitem 13 – cwestiynau gan y cynghorwyr – 5 & 9 – Datgeliadau o fuddiannau personol a rhagfarnol

 

 

 

 

 

 

 

1)              Councillors x and xx declared a Personal Interest in Item xx “xxx”.

 

 

2)              Councillors x and xx declared a Personal Interest in Item xx “xxx”.

 

3)              Councillors x and xx declared a Personal Interest in Item xx “xxx”.

 

Cofnodion:

Rhoddodd y Prif Swyddog Cyfreithiol gyngor ynghylch y buddiannau personol a rhagfarnus posib a all fod gan Gynghorwyr a/neu Swyddogion ar yr agenda.

 

Atgoffodd Pennaeth y Gwasanaethau Democrataidd Gynghorwyr a Swyddogion y dylid llenwi'r daflen "Datgeliadau o fuddiannau personol a rhagfarnus" dim ond os oes gan y Cynghorydd/Swyddog fudd i'w ddatgan. Nid oes angen dychwelyd ffurflenni os nad oes unrhyw beth i'w ddatgan. Hysbyswyd Cynghorwyr a Swyddogion hefyd y dylid datgan unrhyw fudd ar lafar ac yn ysgrifenedig ar y daflen.

 

Yn unol â darpariaethau'r Côd Ymddygiad a fabwysiadwyd gan Ddinas a Sir Abertawe, datganwyd y buddiannau canlynol:

 

1)             Datganodd y Cynghorydd F D O'Brien gysylltiad personol â Chofnod 24, "Cwestiynau Cynghorwyr" - Cwestiwn 12”.

 

2)             Datganodd y Cynghorydd S J Rice fuddiant Personol a Rhagfarnus yng Nghofnod 42 "Cwestiynau Cynghorwyr - Cwestiwn 5 a Chwestiwn 9".

32.

Cofnodion. pdf eicon PDF 153 KB

Cymeradwyo a llofnodi cofnodion y cyfarfod(ydd) blaenorol fel cofnod cywir.

 

Penderfyniad:

Cymeradwywyd

Cofnodion:

Penderfynwyd cymeradwyo'r cofnodion canlynol a'u llofnodi fel cofnod cywir:

 

1)             Cyfarfod Cyffredin o'r Cyngor a gynhaliwyd ar 11 Gorffennaf 2024.

33.

Ymatebion ysgrifenedig i gwestiynau a ofynnwyd yng Nghyfarfod Cyffredinol Diwethaf y Cyngor. pdf eicon PDF 106 KB

Dogfennau ychwanegol:

Penderfyniad:

Er Gwybodaeth

Cofnodion:

Cyflwynodd y Prif Swyddog Cyfreithiol adroddiad gwybodaeth a oedd yn nodi'r ymatebion ysgrifenedig i gwestiynau a ofynnwyd yng nghyfarfod cyffredin diwethaf y Cyngor.

34.

Cyhoeddiadau'r Aelod Llywyddol.

Penderfyniad:

Er Gwybodaeth

Cofnodion:

a)             Y Cyn-gynghorydd Peter Davies

Cyfeiriodd yr Aelod Llywyddol gyda thristwch at farwolaeth ddiweddar y Cyn-gynghorydd Peter Davies. Bu Peter yn cynrychioli Tregŵyr ar hen Gyngor Bwrdeistref Dyffryn Lliw.

 

b)             Marwolaeth Alexander Zurawski

Cyfeiriodd yr Aelod Llywyddol gyda thristwch at farwolaeth drasig y crwt 6 oed, Alexander Zuraski. Dywedodd ei fod yn ddigwyddiad torcalonnus a thrasig iawn.

 

Safodd pawb a oedd yn bresennol  mewn distawrwydd fel arwydd o gydymdeimlad a pharch.

 

c)             Gwobrau Cymunedol y Faner Werdd

Dywedodd yr Aelod Llywyddol y dyfarnwyd Statws Baner Werdd i chwech o brif barciau Abertawe, gan gydnabod y rôl hanfodol y maen nhw'n ei chwarae wrth hybu lles preswylwyr a gwella'r amgylchedd naturiol. Mae Gerddi Clun, Gerddi Botaneg Singleton,

 

Mae tair ar ddeg o "Wobrau Cymunedol" wedi'u dyfarnu hefyd i Erddi Cymunedol llai a Mannau Gwyrdd yn Abertawe, gan gynnwys Cyfeillion Parc Coed Gwilym, Parc Pontlliw, Camlas Abertawe, Fferm Gymunedol Abertawe, Gardd Gymunedol Mynwent St Samlet,  Parc Coedbach a Llyn Golchi a Gardd Fwyd Gymunedol Mayhill.

 

Dyma'r chweched flwyddyn yn olynol i Gyfeillion Llyn Golchi a Gardd Fwyd Gymunedol Mayhill dderbyn Gwobr Gymunedol y Faner Werdd.

 

Talodd deyrnged a diolchodd i'r holl wirfoddolwyr sy'n ymwneud â'r parciau/mannau gwyrdd a’r gerddi cymunedol llai yn Abertawe. Dywedodd fod gwaith y gwirfoddolwyr hyn yn amhrisiadwy i Abertawe a'i dinasyddion.

 

ch)     Clwb Criced Ynystawe

Llongyfarchodd yr Aelod Llywyddol Dîm 1af Clwb Criced Ynystawe. Enillon nhw Adran 2il Adran Uwch Gynghrair Criced De Cymru gan fynd â nhw yn ôl i'r Adran Gyntaf y flwyddyn nesaf. Dyma'r haen uchaf yng Nghriced De Cymru.

 

d)             Antur Feicio Ewropeaidd Cader Man ar gyfer Blood Cancer UK

Rhoddodd yr Aelod Llywyddol ei ddymuniadau gorau ar ran y Cyngor i Huw Evans, Pennaeth y Gwasanaethau Democrataidd, ar gyfer ei Antur Feicio Ewropeaidd sydd ar ddod. Bydd Huw a'i gydweithwyr yn beicio o Gothenburg i Amsterdam. 700 milltir dros 8 niwrnod. Byddant yn beicio drwy Sweden, Denmarc, yr Almaen a'r Iseldiroedd. Ni fydd unrhyw gefnogaeth ganddynt a bydd angen iddynt gario'u holl gyfarpar am barhad y daith. Bydd eu diwrnod beicio hiraf yn 137 o filltiroedd blinderus.

 

Pwrpas y daith yw codi arian ar gyfer Blood Cancer UK, elusen sy'n ymroddedig i ariannu ymchwil a darparu cymorth i wella bywydau cleifion canser y gwaed. www.bloodcancer.org.uk

 

Gellir cyfrannu arian drwy dudalen 'Just Giving' Cader Man https://www.justgiving.com/page/caderman2024

 

dd)     Adolygiad o Ffiniau Etholaethau'r Senedd

Dywedodd yr Aelod Llywyddol fod Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru wedi cyhoeddi ei Gynigion Cychwynnol ar gyfer yr Adolygiad o Ffiniau Etholaethau'r Senedd ar 3 Medi 2024. Mae Deddf Senedd Cymru (Aelodau ac Etholiadau) 2024 yn golygu y bydd yn rhaid i'r Comisiwn ddychwelyd 16 o etholaethau’r Senedd, a ffurfir drwy gyfuno 2 o etholaethau seneddol y DU sy’n gyffiniol. Bydd pob etholaeth yn cael ei chynrychioli gan 6 Aelod o'r Senedd.

 

Gellir gweld cynigion cychwynnol y Comisiwn yn https://www.cdffc.llyw.cymru/arolygon/09-24/2026-review-initial-proposals

 

Daw'r Cyfnod Ymgynghori i ben ar 30 Medi 2024 a dylid anfon ymatebion i https://senedd2026.arolygoncymru.cymru

35.

Cyhoeddiadau Arweinydd y Cyngor.

Penderfyniad:

Er Gwybodaeth

 

Cofnodion:

a)             Diolch i staff a gwirfoddolwyr y Cyngor am helpu teuluoedd dros yr haf

Diolchodd Arweinydd y Cyngor i staff y Cyngor, y Tîm Digwyddiadau Arbennig a'r Gwirfoddolwyr hynny a helpodd deuluoedd dros gyfnod yr haf. Roeddent wedi helpu teuluoedd i gael gafael ar fwyd, teithio ar fysus, ymweld â'r sioe awyr a gwneud gweithgareddau ehangach.

 

b)             Cwtch Mawr, Abertawe

Llongyfarchodd Arweinydd y Cyngor Cwtch Mawr gan fod chwe mis wedi mynd heibio ers ei sefydlu.  Mae Cwtch Mawr yn aml-fanc, sy'n darparu nwyddau hanfodol i'r rhai mewn angen. Maent wedi'u partneru â sawl elusen a grŵp ledled Abertawe, sy'n cyfeirio unigolion a theuluoedd at Cwtch Mawr er mwyn iddynt gael eitemau hanfodol.

 

c)             Adfywio Canol Dinas Abertawe

Dywedodd Arweinydd y Cyngor ei fod wedi ymweld â Neuadd Albert sydd newydd ei hadnewyddu. Roedd y prosiect adfywio hwn, ynghyd â'r gwaith yn Theatr y Palace a 70-71 Ffordd y Brenin, yn hanfodol ar gyfer ailddatblygiad canol y ddinas. Bydd y tri phrosiect hyn yn dod â dros 1,000 o swyddi newydd i ganol y ddinas.

36.

Cwestiynau gan y Cyhoedd.

Gellir cyflwyno cwestiynau’n ysgrifenedig i’r Gwasanaethau Democrataidd Democratiaeth@abertawe.gov.uk  hyd at ganol dydd y diwrnod cyn y cyfarfod. Bydd cwestiynau ysgrifenedig yn cael eu blaenoriaethu. Gall y cyhoedd ddod a gofyn cwestiynau’n uniongyrchol os bydd amser.  Rhaid i gwestiynau fod yn berthnasol i’r eitemau ar ran agored yr agenda ac ymdrinnir â nhw o fewn cyfnod o 10 munud.

Penderfyniad:

Dim

Cofnodion:

Ni chafwyd cwestiynau gan y cyhoedd.

37.

Adroddiad Blynyddol y Pwyllgor Llywodraeth ac Archwilio 2023/24. pdf eicon PDF 197 KB

Dogfennau ychwanegol:

Penderfyniad:

Er Gwybodaeth

 

Cofnodion:

Cyflwynodd Cadeirydd y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio Adroddiad Blynyddol y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio 2023-2024, er gwybodaeth. Roedd yr Adroddiad Blynyddol yn disgrifio gwaith y Pwyllgor dros y cyfnod.

 

Diolchodd Arweinydd y Cyngor i'r Cadeirydd a'r Pwyllgor am eu gwaith.

38.

Adroddiadau Blynyddol y Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd 2023-2024. pdf eicon PDF 129 KB

Dogfennau ychwanegol:

Penderfyniad:

Er Gwybodaeth

Cofnodion:

Cyflwynodd Pennaeth y Gwasanaethau Democrataidd Adroddiad Blynyddol Pwyllgor y Gwasanaethau Democrataidd 2023-2024 er gwybodaeth. Roedd yr Adroddiad Blynyddol yn disgrifio gwaith y Pwyllgor dros y cyfnod. Cyflwynwyd yr adroddiad gan Gadeirydd Pwyllgor y Gwasanaethu Democrataidd.

 

Cyflwynodd Pennaeth y Gwasanaethau Democrataidd Adroddiad Blynyddol Pwyllgor y Gwasanaethau Democrataidd 2023-2024 er gwybodaeth. Roedd yr Adroddiad Blynyddol yn disgrifio gwaith y Pwyllgor dros y cyfnod. Cyflwynwyd yr adroddiad gan Gadeirydd Pwyllgor y Gwasanaethu Democrataidd.

 

Diolchodd Arweinydd y Cyngor i'r Cadeirydd a'r Pwyllgor am ei waith.

39.

Recriwtio Cynghorydd Cymuned / Tref i'r Pwyllgor Safonau. pdf eicon PDF 121 KB

Penderfyniad:

Cymeradwywyd

Cofnodion:

Cyflwynodd Pennaeth y Gwasanaethau Democrataidd adroddiad a oedd yn ceisio ystyriaeth ar gyfer argymhelliad y Pwyllgor Safonau i benodi'r Cynghorydd Cymuned Mark Parkinson o Gyngor Cymuned Pennard yn gynrychiolydd y Cynghorwyr Cymuned/Tref ar y Pwyllgor Safonau.

 

Penderfynwyd:

 

1)             Penodi'r Cynghorydd Cymuned Mark Parkinson o Gyngor Cymuned Pennard yn gynrychiolydd y Cynghorwyr Cymuned/Tref ar y Pwyllgor Safonau.

 

2)       Bydd ei gyfnod yn y swydd yn dod i ben yn yr Etholiad Llywodraeth Leol nesaf a drefnwyd ar gyfer mis Mai 2027.

40.

Diwygiadau i Gyfansoddiad y Cyngor - Erthygl 4 a Fframwaith Polisi'r Gyllideb. pdf eicon PDF 153 KB

Dogfennau ychwanegol:

Penderfyniad:

Cymeradwywyd

 

Cofnodion:

Cyflwynwyd adroddiad gan yr Aelod Llywyddol, y Dirprwy Swyddog Monitro a Phennaeth y Gwasanaethau Democrataidd ar y cyd a oedd yn hysbysu'r Cyngor o ddiwygiadau i symleiddio, gwella a/neu ychwanegu at Gyfansoddiad y Cyngor.

 

Dywedodd y Dirprwy Swyddog Monitro fod Erthygl 4 Cyfansoddiad y Cyngor yn manylu ar rôl a swyddogaethau cyfarfod llawn y Cyngor. Mae'n disgrifio'r swyddogaethau y mae'n rhaid i'r Cyngor ymgymryd â hwy fel y'u rhagnodir gan ddeddfwriaeth; gwahanol fathau o gyfarfodydd y Cyngor; cyfrifoldeb y Cyngor i fabwysiadu a chymeradwyo'r Gyllideb a mabwysiadu a chymeradwyo'r Fframwaith Polisi.

 

Amlinellodd sawl gwelliant i'r adroddiad y gofynnwyd i'r Cyngor eu mabwysiadu.

 

Penderfynwyd:

 

1)             Mabwysiadu’r diwygiadau i Erthygl 4 fel y'u nodir ym Mharagraff 3.1 yr adroddiad, yn amodol ar y diwygiadau canlynol i'r adroddiad ar Dudalennau 48 a 49 yr adroddiad, o dan y pennawd "Strategaethau, Polisïau a Chynlluniau'r Gwasanaeth":

 

i)               Dileu "Strategaeth Trais yn erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol Abertawe (VAWDASV) (Cymru) Deddf 2015)".

Ychwanegu "Strategaeth Trais yn erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol (VAWDASV) (Disgresiwn Lleol)".

 

ii)              Dileu "Cynllun Gweithredu Ansawdd Aer (Deddf yr Amgylchedd 1995, Rhan IV)".

Ychwanegu "Cynllun Gweithredu Ansawdd Aer (Disgresiwn Lleol)".

 

iii)            Ychwanegu "Cynllun Cyfiawnder Ieuenctid (Deddf Trosedd ac Anhrefn 1998)".

 

2)             Mabwysiadu'r diwygiadau i Bolisi a Fframwaith y Gyllideb a nodir ym Mharagraff 4 yr adroddiad.

 

3)             Gwneud y diwygiadau i Gyfansoddiad y Cyngor.

41.

Aelodaeth Pwyllgorau. pdf eicon PDF 98 KB

Penderfyniad:

Cymeradwywyd

Cofnodion:

Cyflwynodd Aelod y Cabinet dros Wasanaethau Corfforaethol a Pherfformiad adroddiad a oedd yn gofyn am gymeradwyaeth ar gyfer enwebiadau/diwygiadau i wahanol Gyrff y Cyngor.

 

Penderfynwyd diwygio aelodaeth cyrff y Cyngor a restrir isod fel a ganlyn:

 

Pwyllgor Disgyblu Prif Swyddogion

Dileu’r Cynghorydd P R Hood-Williams.

Ychwanegu swydd wag.

 

Fforwm Cynghorau Cymuned/Tref

Dileu swydd wag.

Ychwanegu'r Cynghorydd M H Jones.

 

Pwyllgor Trawsnewid Strategol Gofal Cymdeithasol a Threchu Tlodi

Dileu'r Cynghorydd J E Pritchard.

Ychwanegu'r Cynghorydd L V Walton.

42.

Cwestiynau gan y Cynghorwyr. pdf eicon PDF 190 KB

Penderfyniad:

For Information

 

Cofnodion:

1)       ‘Cwestiynau Atodol’ Rhan A

Cyflwynwyd naw (9) 'Cwestiwn Atodol' Rhan A. Ymatebodd Aelod(au) perthnasol y Cabinet ar ffurf atebion ysgrifenedig a gynhwyswyd yng Ngwŷs y Cyngor.

 

Nid oedd angen ymateb ysgrifenedig ar y cwestiynau atodol.

 

2)         ‘Cwestiynau nad oes angen Cwestiynau Atodol ar eu cyfer' Rhan B

Cyflwynwyd pum (5) 'Cwestiwn Rhan B nad oes angen Cwestiynau Atodol ar eu cyfer'.

43.

Hysbysiad o Gynnig - Datganoli Ystad y Goron i Gymru. pdf eicon PDF 78 KB

Penderfyniad:

Cymeradwywyd

Cofnodion:

Cynigiwyd gan y Cynghorydd C M J Evans a’i eilio gan y Cynghorydd R C Stewart.

 

"Rydym yn cadarnhau bod Cyngor Abertawe yn cefnogi'r ymgyrch i ddatganoli rheolaeth Ystâd y Goron a'i hasedau yng Nghymru i Lywodraeth Cymru a bod yr arian a godir yn cael ei ddefnyddio i gefnogi anghenion cymdeithasol pobl Cymru.

 

Gofynnwn i'r Arweinydd ysgrifennu at Lywodraeth Cymru i amlinellu ein cefnogaeth i helpu i ddwyn perswâd ar San Steffan i ddatganoli Ystâd y Goron fel mater o frys."

 

Penderfynwyd mabwysiadu'r Hysbysiad o Gynnig a amlinellir uchod.

44.

Hysbysiad o Gynnig - Gweithredu Gwirfoddol ar y defnydd o gylchynau hedegog ar draethau sy'n eiddo i'r Cyngor. pdf eicon PDF 88 KB

Penderfyniad:

Cymeradwywyd

Cofnodion:

Cynigiwyd gan y Cynghorydd A S Lewis a'i eilio gan y Cynghorydd R C Stewart.

 

"Mae cylchynau hedegog yn gynnyrch rhad sydd wedi deillio o'r 'frisbee' disg solet. Cânt eu gwerthu gan lawer o fanwerthwyr am bris mor isel â £1 yr un ac yn aml cânt eu colli neu eu gadael ar draethau.

 

Mae morloi (yn enwedig rhai iau) yn anifeiliaid hynod chwilfrydig ac os ydyn nhw'n rhoi eu pennau yn y cylchyn, gallant gael eu dal yn gyflym, ac mae bron bob amser yn amhosib i'r morlo ddianc neu ryddhau ei hun. Dros amser, bydd y cylchyn yn dechrau torri i mewn i gnawd yr anifail gan achosi poen a dioddefaint anfesuradwy, haint a marwolaeth.

 

Morlo llwyd gogledd yr Iwerydd yw'r brif rywogaeth o forlo a welir ar arfordir Gŵyr. Mae gan y DU tua 38 y cant o'r boblogaeth fyd-eang ac mae canran fach o'r nifer hwnnw i'w chael yng Ngŵyr . Mae aflonyddwch dynol yn broblem arbennig i'r morloi sy'n ymweld â Gŵyr ac felly mae'r bygythiad a geir o gylchynau hedegog yn straen cynyddol ychwanegol i forloi yng Ngŵyr a thu hwnt (gall y cylchynau hyn deithio pellteroedd mawr yn y cefnfor).

 

Cysylltodd Grŵp Morloi Gŵyr â Chydlynwyr Partneriaeth Natur Leol Abertawe i weld a fyddai Cyngor Abertawe yn gweithredu gwaharddiad ar gylchynau hedegog ar eu traethau. Nid oes unrhyw awdurdod arall yng Nghymru wedi rhoi gwaharddiad ar waith, felly gallai Abertawe fod y cyntaf i weithredu i annog pobl i beidio â defnyddio cylchynau hedegog.

 

Byddai'r cam gweithredu arfaethedig yn cefnogi'r gwaith cynyddu ymwybyddiaeth ac ymgyrchu y mae Grŵp Morloi Gŵyr wedi'i wneud ar y mater hwn yn lleol ac yn genedlaethol. Trwy ymdrechion eu gwirfoddolwyr brwd maent wedi glanhau traethau, casglu cylchynau hedegog a adawyd ar draethau ac ymgysylltu â'r gymuned a manwerthwyr i addysgu pobl a busnesau am y peryglon sy'n deillio o gylchynau hedegog plastig. Mae busnesau lleol sydd wedi rhoi'r gorau i werthu'r eitemau hyn yn cynnwys Parc Carafannau a Gwersylla Kennexstone yn Llangynydd a Pharc Carafannau a Gwersylla Pitton Cross.

 

Mae'r broblem cylchynau hedegog hefyd wedi cael sylw'n genedlaethol. Fe’i hamlygwyd ar raglen Coast and Country, ITV Wales ac mae'n ganolbwynt ymgyrch yn y DU dan arweiniad y UK Seal Alliance (y mae Grŵp Morloi Gŵyr yn aelod ohoni) a fydd yn cynnwys deiseb a gyhoeddir gan Lywodraeth y DU. Mae Tesco, Pets at Home, CVS Vets a siopau Asda sydd ger yr arfordir wedi gwahardd eu gwerthiant ar ôl gweld eu canlyniadau dinistriol i fywyd gwyllt diarwybod y môr.

 

Yn ogystal, mae cynghorau eraill yn y DU wedi gwahardd y defnydd o gylchynau hedegog ar eu traethau, gan gynnwys Kings Lynn, Gorllewin Norfolk a Gogledd Norfolk.

 

Yn ogystal â helpu i ddiogelu poblogaethau morloi, byddai'r weithred wirfoddol hon i geisio annog pobl i beidio â defnyddio cylchynau hedegog ar draethau sy'n eiddo i Gyngor Abertawe yn helpu'r Cyngor i gyflawni ei ddyletswydd Adran 6 Bioamrywiaeth a'i ymrwymiadau i adfer natur o dan Gynllun Adfer Natur Lleol Abertawe, ynghyd â Chynllun Lles Lleol Abertawe a Chynllun Corfforaethol Cyngor Abertawe.

 

Rydym yn cynnig bod y Cyngor yn:

 

Cefnogi gweithredu gwirfoddol ar annog pobl i beidio â defnyddio cylchynau hedegog ar draethau sy'n eiddo i'r Cyngor. Byddai hyn yn cynnwys y canlynol:

 

·                Bae Abertawe

·                Bae Bracelet

·                Bae Limeslade

·                Bae Rotherslade

·                Bae Langland

·                Bae Caswell

·                Traeth Porth Einon

 

Cefnogi'r Ymgyrch Genedlaethol i gyflwyno gwaharddiad ledled y DU.

 

Gofyn i'r Arweinydd ysgrifennu at lywodraethau Cymru a'r DU i gefnogi gwaharddiad o'r fath.

 

Rydym yn cynnig ymhellach y dylai'r Cyngor:

 

Hyrwyddo cyfathrebiadau drwy sianelau cyfryngau'r Cyngor i annog y cyhoedd ac ymwelwyr â'n harfordir i gefnogi'r cam gweithredu hwn ar draws Abertawe."

 

Penderfynwyd mabwysiadu'r Hysbysiad o Gynnig a amlinellir uchod.

45.

Hysbysiad o Gynnig - Terfyn Dau Blentyn ar Fudd-daliadau. pdf eicon PDF 85 KB

Penderfyniad:

Cymeradwywyd y cynnig diwygiedig

 

Cofnodion:

Cynigiwyd gan y Cynghorydd P M Black a'i eilio gan y Cynghorydd S Bennett.

 

"Mae'r Cyngor yn nodi'r ymchwil ddiweddar a gynhaliwyd gan y Glymblaid Dileu Tlodi Plant sydd wedi canfod bod:

·         1.5 miliwn o blant yn y DU yn byw mewn aelwydydd y mae'r terfyn dau blentyn ar daliadau budd-dal yn berthnasol iddynt. Mae hynny'n cyfateb yn fras i oddeutu un o bob deg plentyn yn y DU.

·                Yn 2023/24 roedd y terfyn dau blentyn yn costio hyd at £3,235 y plentyn i deuluoedd bob blwyddyn.

·         Mae cydberthynas gref rhwng teuluoedd yr effeithir arnynt gan y terfyn dau blentyn a'r rheini sy'n byw mewn tlodi.

·               Byddai cael gwared ar y terfyn dau blentyn yn codi 250,000 o blant allan o dlodi dros nos, ac yn lleihau'n sylweddol lefel y tlodi y mae 850,000 yn rhagor o blant yn byw ynddo.

·         Byddai dileu'r terfyn dau blentyn yn costio £3.4 biliwn, fodd bynnag, amcangyfrifir bod tlodi plant yn costio £39 biliwn i'r economi bob blwyddyn.

 

Yn Abertawe, effeithir ar 4,866 o blant mewn 1,390 o aelwydydd ar hyn o bryd gan y terfyn dau blentyn ar daliadau budd-dal. Mae hynny'n 10% o'r holl blant yn ardal yr awdurdod. Ar yr un pryd mae 12,794 o blant lleol yn byw mewn tlodi.

 

Mae'r Cyngor yn credu'n gryf fod y terfyn dau blentyn ar daliadau budd-dal yn bolisi creulon a niweidiol y dylid ei ddileu.  Mae ymchwil gan Brifysgol Efrog wedi dangos nad yw cyflwyno'r terfyn wedi cael unrhyw effeithiau cadarnhaol ar gyflogaeth ac enillion. Yn hytrach, mae wedi llusgo miloedd o deuluoedd lleol i dlodi.

 

Mae'r Cyngor yn nodi bod y Democratiaid Rhyddfrydol wedi gwrthwynebu'n gyson y terfyn dau blentyn ar daliadau budd-dal ers iddo gael ei gyflwyno - gan alw am gael gwared arno yn eu maniffestos yn 2017 a 2019 ac ailddatgan eu hymrwymiad i'w ddileu yn eu Cynhadledd Hydref ffederal yn 2023.

 

Mae'r Cyngor yn nodi gyda phryder y cyfweliad diweddar gyda Changhellor y Trysorlys newydd y Blaid Lafur lle'r oedd hi'n mynnu y byddai'n cadw'r cap budd-dal dau blentyn a'r bleidlais ar ddiwygiad i araith y Frenhines lle gosododd y llywodraeth chwip tair llinell i gadw'r cap.

 

Mae'r Cyngor wedi penderfynu:

 

1.             Cyfarwyddo'r Prif Weithredwr i ysgrifennu at Ganghellor y Trysorlys a'r Prif Weinidog, gan nodi cred gref y Cyngor y dylid dileu'r terfyn dau blentyn ar daliadau budd-dal - a fyddai'n helpu 4,866 o blant sy'n byw yn Abertawe.

 

2.             Cyfarwyddo'r Prif Weithredwr ymhellach i ysgrifennu at yr holl Aelodau Seneddol sy'n cynrychioli ardaloedd yn Abertawe, gan ofyn iddynt ymrwymo eu cefnogaeth gyhoeddus i'r ymgyrch i ddod â'r terfyn dau blentyn creulon ar daliadau budd-dal i ben."

 

Cyflwynodd y Grŵp Llafur gynnig diwygiedig. Fe'i cynigiwyd gan y Cynghorydd R C Stewart a'i eilio gan y Cynghorydd A S Lewis.

 

Diwygiad Llafur:

 

"Mae'r Cyngor yn nodi'r ymchwil ddiweddar a gynhaliwyd gan y Clymblaid Dileu Tlodi Plant sydd wedi canfod bod:

·                1.5 miliwn o blant yn y DU yn byw mewn cartrefi y mae'r terfyn dau blentyn ar daliadau budd-dal yn berthnasol iddynt. Mae hynny'n cyfateb i oddeutu un o bob deg o blant yn y Deyrnas Unedig.

·                Yn 2023/24 roedd y terfyn dau blentyn yn costio hyd at £3,235 y plentyn i deuluoedd bob blwyddyn.

·                Mae cydberthynas gref rhwng teuluoedd yr effeithir arnynt gan y terfyn dau blentyn a'r rheini sy'n byw mewn tlodi.

·                Byddai cael gwared ar y terfyn dau blentyn yn codi 250,000 o blant allan o dlodi dros nos, ac yn lleihau'n sylweddol lefel y tlodi y mae 850,000 o blant eraill yn byw ynddo.

·                Byddai cael gwared ar y terfyn dau blentyn yn costio £3.4 biliwn, fodd bynnag, amcangyfrifir bod tlodi plant yn costio £39 biliwn i'r economi bob blwyddyn.

 

Yn Abertawe, effeithir ar 4,866 o blant mewn 1,390 o aelwydydd ar hyn o bryd gan y terfyn dau blentyn ar daliadau budd-dal. Mae hynny'n 10% o'r holl blant yn ardal yr awdurdod. Ar yr un pryd mae 12,794 o blant lleol yn byw mewn tlodi.

 

Mae'r Cyngor yn credu'n gryf fod y terfyn dau blentyn ar daliadau budd-dal, polisi a gyflwynwyd gan lywodraeth flaenorol y DU, yn bolisi y dylid ei ddileu cyn gynted ag y gall y cyllid cyhoeddus ddarparu ar gyfer y newid hwn. Rydym yn nodi'r sefyllfa ariannol heriol a wynebir gan y llywodraeth newydd gan gynnwys y twll du sylweddol o £22bn a adawyd gan y llywodraeth flaenorol. Mae ymchwil gan Brifysgol Efrog wedi dangos nad yw cyflwyno'r terfyn hwn wedi cael unrhyw effeithiau cadarnhaol ar gyflogaeth ac enillion. Yn hytrach, mae wedi llusgo miloedd o deuluoedd lleol i dlodi.

 

Mae'r Cyngor yn nodi bod aelodau o bob un o'r prif wrthbleidiau wedi gwrthwynebu'r terfyn dau blentyn i daliadau budd-dal pan gafodd ei gyflwyno.

 

Mae'r Cyngor wedi penderfynu:

 

1.       Cyfarwyddo Arweinydd y Cyngor i ysgrifennu at Ganghellor y Trysorlys a'r Prif Weinidog, gan nodi cred gref y Cyngor y dylid dileu'r terfyn dau blentyn ar daliadau budd-dal cyn gynted ag y bydd cyllid cyhoeddus yn caniatáu - a fyddai'n helpu 4,866 o blant sy'n byw yn Abertawe.

2.       Cyfarwyddo Arweinydd y Cyngor i ysgrifennu at bob Aelod Seneddol sy'n ymwneud ag ardal Abertawe, gan ofyn iddynt ymrwymo eu cefnogaeth gyhoeddus i ddileu'r terfyn dau blentyn cyn gynted ag y bydd cyllid cyhoeddus yn caniatáu."

 

Yn dilyn pleidlais, daeth y gwelliant Llafur yn gynnig annibynnol.

 

Penderfynwyd mabwysiadu'r Hysbysiad o Gynnig a amlinellir uchod.

46.

Hysbysiad o Gynnig - Taliad Tanwydd y Gaeaf ar gyfer nifer o bensiynwyr Abertawe. pdf eicon PDF 69 KB

Penderfyniad:

Cymeradwywyd y cynnig diwygiedig

 

Cofnodion:

Cynigiwyd gan y Cynghorydd L R Jones a'i eilio gan y Cynghorydd F D O'Brien.

 

"Bydd penderfyniad Llywodraeth y DU i gael gwared ar lwfans tanwydd y gaeaf yn gadael 26,000 o bensiynwyr Abertawe yn pendroni ynghylch a ddylid gwresogi eu cartrefi y gaeaf hwn neu roi bwyd ar eu bwrdd.

 

Mae'r toriad hwn yn golygu bod cyfanswm o £8 miliwn yn cael ei dynnu o'u pocedi.

 

Mae'r Cyngor hwn yn annog Llywodraeth y DU i adfer taliad tanwydd y gaeaf yn llawn i gefnogi pensiynwyr Abertawe."

 

Cyflwynodd y Grŵp Llafur gynnig diwygiedig. Cynigiwyd y diwygiad gan y Cynghorydd R C Stewart a'i eilio gan y Cynghorydd D H Hopkins.

 

Diwygiad Llafur:

 

"Mae'r Cyngor hwn yn nodi gyda phryder y twll du gwerth £22 biliwn yng nghyllid cyhoeddus y DU. Mae'n amlwg bod hyn wedi'i greu gan gamreolaeth y llywodraeth geidwadol flaenorol o'r economi a phenderfyniadau polisi trychinebus.

 

Mae'r Cyngor yn nodi'r camau byrbwyll a gymerwyd gan lywodraethau Torïaidd olynol, ond yn benodol, lywodraethau Truss a Johnson a ansefydlogodd economi'r DU ac a gyfrannodd at y twll du ariannol a'r argyfwng costau byw presennol.

 

Mae'r Cyngor hwn yn nodi'r datganiad damniol a gyhoeddwyd gan y Swyddfa dros Gyfrifoldeb Cyllidebol sef 'Nid oedd wedi cael ei hysbysu ynghylch maint y gorwariant a'i bod bellach yn cynnal ymchwiliad'.

 

Mae'r Cyngor hwn yn croesawu'r cyhoeddiad gan Lywodraeth Lafur newydd y DU o'r gronfa cymorth tai gwerth £421m a fydd yn creu arian canlyniadol uniongyrchol i Gymru.

 

Mae'r Cyngor hefyd yn croesawu ymrwymiad y Llywodraeth newydd i glo triphlyg pensiwn y wladwriaeth a fydd yn debygol iawn o gynyddu pensiynau o leiaf £1,000 dros y 5 mlynedd nesaf.

 

Rydym hefyd yn croesawu ymrwymiad y Llywodraeth newydd i gynyddu'r nifer sy'n manteisio ar gredyd pensiwn. Mae hyn yn rhywbeth y mae'r Cyngor wedi'i wneud ers blynyddoedd lawer.

 

Mae'r Cyngor hwn yn nodi mai ychydig iawn a wnaeth llywodraethau Torïaidd blaenorol i annog yr 880,000 o bensiynwyr cymwys ar draws y DU i hawlio credyd pensiwn gwerth £3,900 ar gyfartaledd.

 

Rydym hefyd yn nodi'r penderfyniadau gan y llywodraeth flaenorol i rewi trothwyon treth yn barhaus, gan olygu y talwyd mwy o dreth gan bawb gan gynnwys pensiynwyr, gan nad oedd trothwyon yn cadw'n wastad â chwyddiant.

 

Rydym yn cydnabod bod y sefyllfa ariannol drychinebus a etifeddwyd gan Lywodraeth Lafur newydd y DU, wedi gorfodi llywodraeth newydd y DU i weithredu ar unwaith, gan gynnwys canslo cynlluniau cyfalaf, a newid taliad tanwydd y gaeaf o daliad cyffredinol i daliad wedi'i dargedu. Mae'r newid yn golygu na fydd llawer o bensiynwyr yn derbyn taliadau tanwydd y gaeaf y gaeaf hwn.

 

Mae'r Cyngor hwn yn annog Llywodraeth newydd y DU i adfer taliadau tanwydd y gaeaf yn llawn i gefnogi pensiynwyr Abertawe neu gymryd camau eraill fel y rhai a restrir uchod i gefnogi pensiynwyr unwaith y bydd sefyllfa ariannol y DU yn caniatáu hynny."

 

Yn dilyn pleidlais, daeth y gwelliant Llafur yn gynnig annibynnol.

 

Penderfynwyd mabwysiadu'r Hysbysiad o Gynnig a amlinellir uchod.