Agenda a Chofnodion

www.abertawe.gov.uk/DatgeluCysylltiadau

Yn unol â’r Côd Ymddygiad a fabwysiadwyd gan Ddinas a Sir Abertawe, datganwyd y buddiannau canlynol:

1)             Datganodd y Cynghorwyr D H Hopkins & P V Smith gysylltiad personol â Chofnod 103 “Cyllideb Refeniw 2025/26”.

2)             Datganodd y Cynghorydd R V Smith gysylltiad personol a rhagfarnol â Chofnod 112 "Penodiadau Llywodraethwyr yr Awdurdod Lleol", a dywedodd ei fod wedi cael gollyngiad gan y Pwyllgor Safonau i aros a siarad, ond i beidio â phleidleisio ar faterion yn ymwneud â phenodi Llywodraethwyr Awdurdod Lleol.

3)             Datganodd y Cynghorydd A Anthony gysylltiad personol â Chofnod 103 112 “Penodiadau Llywodraethwyr yr Awdurdod Lleol”.

4)             Datganodd y Cynghorydd A S Lewis gysylltiad personol a rhagfarnol â Chofnod 112 "Penodiadau Llywodraethwyr yr Awdurdod Lleol” a gadawodd y cyfarfod cyn iddo gael ei ystyried.

Cymeradwyo a llofnodi cofnodion y cyfarfod(ydd) blaenorol fel cofnod cywir.

Penderfynwyd cymeradwyo a llofnodi cofnodion y cyfarfod a restrir isod fel cofnod cywir:

1)             Cyfarfod y Cabinet a gynhaliwyd ar 10 Ionawr 2025.

1)             Undod ag Wcráin

Atgyfnerthodd Arweinydd y Cyngor fod y cyngor mewn Undod ag Wcráin, gan nodi'r ffaith fod Rwsia wedi cychwyn ymosodiad milwrol llawn ar Wcráin ar 24 Chwefror 2022. Nododd ei fod yn bwriadu cyflwyno Hysbysiad o Gynnig pellach ynghylch y mater yn y man.

Gellir cyflwyno cwestiynau’n ysgrifenedig i’r Gwasanaethau Democrataidd Democratiaeth@abertawe.gov.uk hyd at ganol dydd y diwrnod cyn y cyfarfod. Bydd cwestiynau ysgrifenedig yn cael eu blaenoriaethu. Gall y cyhoedd ddod a gofyn cwestiynau’n uniongyrchol os bydd amser.  Rhaid i gwestiynau fod yn berthnasol i’r eitemau ar ran agored yr agenda ac ymdrinnir â nhw o fewn cyfnod o 10 munud

Gofynnodd Alec Thraves a Mark Evans gwestiynau am yr adroddiadau cyllideb.

Ymatebodd Arweinydd y Cyngor.

Gofynnodd y Cynghorydd C L Philpott gwestiynau yn ymwneud â Chofnod 107 “Cymunedau Cynaliadwy ar gyfer Dysgu: Dyraniad ychwanegol Cyllid Atgyweiriadau a Chynnal a Chadw 2024/25”.

Cafwyd ymateb gan Arweinydd y Cyngor a Swyddog Adran 151.

Darparodd y Cynghorydd C A Holley adborth ar graffu cyn penderfynu mewn perthynas â'r adroddiadau am y gyllideb.

Gweithdrefn Galw i Mewn - yn amodol ar Graffu Cyn Penderfynu:  Mae’r penderfyniad hwn wedi'i eithrio o Weithdrefn Galw i Mewn yr awdurdod gan fod “y penderfyniad wedi bod yn destun craffu cyn penderfynu ac ni fu unrhyw newid pwysig i'r wybodaeth/dystiolaeth berthnasol”.

Cyflwynodd Aelod y Cabinet dros yr Economi, Cyllid a Strategaeth adroddiad a oedd yn amlinellu monitro cyllidebau refeniw a chyfalaf 2024/25 yn ariannol, gan gynnwys cyflwyno arbedion cyllidebol.

Penderfynwyd:

1        Nodi'r sylwadau a'r amrywiadau, gan gynnwys yr ansicrwydd materol uwch, a nodwyd yn yr adroddiad a'r camau gweithredu sydd ar y gweill er mwyn mynd i'r afael â'r rhain.

2)       Cymeradwyo'r trosglwyddiadau a'r defnydd o'r gronfa wrth gefn fel y nodir ym mharagraff 3.2 yr adroddiad a'r ddarpariaeth chwyddiant fel y nodir ym mharagraff 4.3 yr adroddiad yn amodol ar unrhyw gyngor pellach gan y Swyddog Adran 151 yn ystod y flwyddyn.

3)       Bod y Cabinet yn pwysleisio’r angen i bob Cyfarwyddwr barhau i leihau gwariant gwasanaethau yn ystod y flwyddyn, gan gydnabod bod y gyllideb yn gyffredinol yn cael ei chydbwyso ar hyn o bryd dim ond drwy ddibynnu ar ad-daliad grant ychwanegol  yn y dyfodol gan Lywodraeth Cymru, cyllidebau wrth gefn a ddelir yn ganolog a chyllidebau chwyddiant canolog a chronfeydd wrth gefn.

4)       Y gorwariant dangosol ym Mharagraff 6.1 yr adroddiad gyda chamau gweithredu pellach i'w cadarnhau yn y chwarter olaf unwaith y bydd mwy o eglurhad ynghylch y sefyllfa alldro sy'n debygol fel arall.

Gweithdrefn Galw i Mewn - yn amodol ar Graffu Cyn Penderfynu:  Mae’r penderfyniad hwn wedi'i eithrio o Weithdrefn Galw i Mewn yr awdurdod gan fod “y penderfyniad wedi bod yn destun craffu cyn penderfynu ac ni fu unrhyw newid pwysig i'r wybodaeth/dystiolaeth berthnasol”.

Cyflwynodd y Swyddog Adran 151 adroddiad a oedd yn nodi rhesymeg a diben y Cynllun Ariannol Tymor Canolig, a manylodd ar y tybiaethau ariannu mawr ar gyfer y cyfnod, gan gynnig strategaeth i gynnal cyllideb gytbwys.

Penderfynwyd:

1)             Cymeradwyo Cynllun Ariannol Tymor Canolig 2026-27 hyd at 2028-29 i'r cyngor fel sail ar gyfer cynllunio ariannol y gwasanaethau yn y dyfodol.

Gweithdrefn Galw i Mewn - yn amodol ar Graffu Cyn Penderfynu: Mae’r penderfyniad hwn wedi'i eithrio o Weithdrefn Galw i Mewn yr awdurdod gan fod “y penderfyniad wedi bod yn destun craffu cyn penderfynu ac ni fu unrhyw newid pwysig i'r wybodaeth/dystiolaeth berthnasol”.

Cyflwynodd y Swyddog Adran 151 adroddiad a oedd yn nodi'r sefyllfa bresennol o ran y Gyllideb Refeniw ar gyfer 2025/26 i'w ystyried gan y Cabinet.

Dywedodd Arweinydd y Cyngor y disgwylir i Lywodraeth Cymru ddarparu cyhoeddiad am y gyllideb yn hwyrach yn y dydd ac roedd y Cabinet yn awyddus i alinio nodau Llywodraeth Cymru a'r Fenter Benthyca Llywodraeth Leol â rhai Cyngor Abertawe. Gallai hyn olygu gwneud diwygiadau yng nghyfarfod y cyngor ar 6 Mawrth 2025 i sicrhau bod y cyngor yn cyflawni cymaint â phosib yn brydlon.

Penderfynwyd:

1)             Nodi canlyniad yr ymarfer ymgynghori ffurfiol a chytuno ar unrhyw newidiadau i'r Cynigion Cyllidebol yn Atodiad D yr adroddiad yn ogystal â'r sefyllfa o ran cyllidebau dirprwyedig fel y'u nodwyd yn Adran 4.15 a 4.17 yr adroddiad.

2)       Nodi cyfanswm y gofyniad ariannu presennol a grybwyllwyd yn Adran 4.6 yr adroddiad ac, yn unol â'r camau gweithredu posib a nodwyd yn Adrannau 9 a 10 yr adroddiad, gytuno ar gamau gweithredu i gyflawni Cyllideb Refeniw gytbwys ar gyfer 2025/26.

Yn ogystal ag adolygu'r cynigion arbed arian presennol, gwnaeth y Cabinet y canlynol:

a)         Adolygu a chymeradwyo'r trosglwyddiadau wrth gefn a argymhellir yn yr adroddiad.

b)         Cytuno ar lefel treth y cyngor ar gyfer 2024-25 i'w hargymell i'r cyngor.

3)       Yn amodol ar y newidiadau, mae'r Cabinet yn argymell y canlynol i'r cyngor am gymeradwyaeth:

a)       Cyllideb Refeniw ar gyfer 2025-26.

b)       Gofyniad y gyllideb ac ardoll treth y cyngor ar gyfer 2025-26.

4)             Rhoi awdurdod i'r Swyddog Adran 151 i wneud addasiadau technegol bach arferol ar gyfer y materion diweddaraf mewn perthynas â phraeseptau / ardollau etc.

5)             Rhoi awdurdod i'r Swyddog Adran 151 i wneud addasiadau technegol er mwyn cael setliad terfynol ynghylch materion megis newidiadau i'r sylfaen drethu, rhwymedigaethau 'pasbortio', trosglwyddiadau i grantiau penodol neu oddi wrthynt, ariannu cyfalaf ar gyfer Menter Benthyca Llywodraeth Leol etc.

6)             Byddai unrhyw gyllid sylweddol ychwanegol yn cael ei roi wrth gefn dros dro er mwyn cydbwyso, a'r cyngor fydd yn gyfrifol am wneud penderfyniadau ynghylch neilltuo'r cyllid.

Gweithdrefn Galw i Mewn - yn amodol ar Graffu Cyn Penderfynu: Mae’r penderfyniad hwn wedi'i eithrio o Weithdrefn Galw i Mewn yr awdurdod gan fod “y penderfyniad wedi bod yn destun craffu cyn penderfynu ac ni fu unrhyw newid pwysig i'r wybodaeth/dystiolaeth berthnasol”.

Cyflwynodd y Swyddog Adran 151 adroddiad a oedd yn cynnig cyllideb gyfalaf ddiwygiedig ar gyfer 2024/25 a chyllideb gyfalaf ar gyfer 2025/26 - 2029/30.

Penderfynwyd:

1)             Cymeradwyo'r gyllideb gyfalaf ddiwygiedig ar gyfer 2024-25 a’r gyllideb gyfalaf ar gyfer 2025-26 - 2029-30 fel y nodir yn Atodiadau A, B C, D, E, F a G yr adroddiad.

2)             Neilltuo'r arian ychwanegol fel a nodwyd ym Mharagraff 2.6.2 yr adroddiad fel a ganlyn:

i)               Taliad untro o £1,000,000 i'r Gronfa Buddsoddi Cymunedol.

ii)              Taliad blynyddol o £395,000 ar gyfer Cyfarpar/Peiriannau Parciau.

3)             Gwneud addasiad technegol ar gyfer y gwariant cyfalaf ychwanegol mewn perthynas â'r cyhoeddiad terfynol disgwyliedig am y cynllun Menter Benthyca Llywodraeth Leol.

Gweithdrefn Galw i Mewn - yn amodol ar Graffu Cyn Penderfynu:  Mae’r penderfyniad hwn wedi'i eithrio o Weithdrefn Galw i Mewn yr awdurdod gan fod “y penderfyniad wedi bod yn destun craffu cyn penderfynu ac ni fu unrhyw newid pwysig i'r wybodaeth/dystiolaeth berthnasol”.

Cyflwynodd y Swyddog Adran 151 adroddiad a oedd yn cynnig Cyllideb Refeniw ar gyfer 2025/26 ar gyfer y Cyfrif Refeniw Tai.

Penderfynwyd argymell y cynigion cyllideb a fanylir yn Adran 4 yr adroddiad i'r cyngor i'w cymeradwyo.

Gweithdrefn Galw i Mewn - yn amodol ar Graffu Cyn Penderfynu: Mae’r penderfyniad hwn wedi'i eithrio o Weithdrefn Galw i Mewn yr awdurdod gan fod “y penderfyniad wedi bod yn destun craffu cyn penderfynu ac ni fu unrhyw newid pwysig i'r wybodaeth/dystiolaeth berthnasol”.

Cyflwynodd y Swyddog Adran 151 a’r Cyfarwyddwr Lleoedd adroddiad a oedd yn cynnig cyllideb gyfalaf ddiwygiedig ar gyfer 2024/25 a chyllideb gyfalaf ar gyfer 2025/26 - 2028/29.

Penderfynwyd:

1)             Cymeradwyo'r trosglwyddiadau rhwng cynlluniau a'r cyllidebau diwygiedig ar gyfer cynlluniau yn 2024/25.

2)       Cymeradwyo cynigion cyllidebol 2025/26 – 2028/29.

3)       Cymeradwyo'r cynlluniau unigol fel y'u dangosir yn Atodiad B yr adroddiad sydd wedi'u rhaglennu dros y cyfnod 4 blynedd fel yr amlinellir yn yr adroddiad, a chymeradwyo'r goblygiadau ariannol ar gyfer ariannu dros y 4 blynedd.

Cyflwynodd Aelod y Cabinet dros Addysg a Dysgu adroddiad a oedd yn ceisio cymeradwyaeth i neilltuo £1.162m pellach i'r rhaglen gyfalaf ar gyfer atgyweirio a chynnal a chadw ysgolion.

Penderfynwyd neilltuo £1.162m pellach i'r rhaglen gyfalaf ar gyfer atgyweirio a chynnal a chadw ysgolion.

Cyflwynodd Aelod y Cabinet dros Addysg a Dysgu adroddiad a oedd yn ceisio cymeradwyaeth i neilltuo £1.2m pellach i'r rhaglen gyfalaf ar gyfer cyfleuster 2G gyda pharcio cysylltiedig yn Ysgol Gyfun Gymraeg Bryn Tawe fel rhan o'r Rhaglen Ysgolion Bro.

Penderfynwyd:

1)             Neilltuo £1.2m i'r rhaglen gyfalaf ar gyfer cyfleuster 2G gyda pharcio cysylltiedig yn Ysgol Gyfun Gymraeg Bryn Tawe fel rhan o'r Rhaglen Ysgolion Bro.

2)             Defnyddio'r cyllid grant ar gyfer y cynllun Parciau "C07889 Gwaith Lleoedd Chwarae Hanfodol" yn 2024/25, gan sicrhau bod Cyfraniad Refeniw i Wariant Cyfalaf gwerth £1.2m ar gael ar gyfer cynllun cae 2G YGG Bryn Tawe yn y blynyddoedd i ddod.

Tynnwyd yr eitem hon yn ôl

Cyflwynodd y Prif Swyddog Cyllid (Swyddog Adran 151) adroddiad a oedd yn darparu gwybodaeth ac yn ceisio mabwysiadu Cynllun Rhyddhad Ardrethi Manwerthu, Hamdden a Lletygarwch dros dro sy'n berthnasol i Ardrethi Busnes, a gyflwynwyd gan Lywodraeth Cymru ar gyfer blwyddyn ariannol 2025/26.

Penderfynwyd:

1)             Nodi manylion y cynllun y nodir yn yr adroddiad.

2)             Mabwysiadu'r Cynllun Rhyddhad Ardrethi a amlinellir yn yr adroddiad ar gyfer 2025/26.

Cyflwynodd Aelod y Cabinet dros yr Amgylchedd ac Isadeiledd adroddiad a oedd yn ceisio cymeradwyaeth ar gyfer y cais am amrywiad i arian y Gronfa Teithio Llesol. Roedd yn ceisio cymeradwyaeth ddirprwyedig ar ôl derbyn llythyr dyfarnu grant ar gyfer gwariant ar y prosiectau cysylltiedig yn 2024/25. Roedd yr adroddiad yn ceisio cydymffurfio â Rheol 7 y Weithdrefn Ariannol, "Rhaglennu ac Arfarniadau Cyfalaf", i neilltuo ac awdurdodi cynlluniau i'r Rhaglen Gyfalaf.

Penderfynwyd:

1)             Cymeradwyo'r cais am amrywiad i arian grant a rhoi awdurdod dirprwyedig i'r Cyfarwyddwr Cyllid, ar y cyd ag Aelod y Cabinet dros yr Amgylchedd ac Isadeiledd, a'r Cyfarwyddwr Lleoedd, i dderbyn unrhyw arian grant a ddyfernir ar gyfer cynlluniau'r Gronfa Teithio Llesol.

2)             Adlewyrchu'r cynlluniau Teithio Llesol diwygiedig, ynghyd â'r goblygiadau ariannol cyffredinol sydd wedi gostwng yn gymharol fach, yn rhaglen gyfalaf derfynol y cyngor a gynigir yn unol ag FPR7.

Cyflwynodd Grŵp Penodi Llywodraethwyr yr Awdurdod Lleol adroddiad a oedd yn gofyn am gymeradwyaeth ar gyfer yr enwebiadau a gyflwynwyd i lenwi swyddi gwag Llywodraethwyr yr awdurdod lleol ar gyrff llywodraethu ysgolion.

Penderfynwyd:

1)             Cymeradwyo'r enwebiadau canlynol a argymhellwyd gan y Cyfarwyddwr Addysg ar y cyd ag Aelod y Cabinet dros Addysg a Dysgu: