Lleoliad: Ystafell Bwyllgor 5 - Neuadd y Ddinas, Abertawe. Cyfarwyddiadau
Cyswllt: Liz Jordan 01792 637314
Eitemau
Rhif |
Eitem |
1. |
Datgeliadau o fuddiannau personol a rhagfarnol.
Cofnodion:
Ni dderbyniwyd
unrhyw ddatganiadau o gysylltiadau.
|
2. |
Adroddiad Er Gwybodaeth PDF 1 MB
a) Cyngor Ar
Bopeth - Credyd
Cynhwysol Abertawe – Blwyddyn yn Ddiweddarach
Cofnodion:
Roedd Jackie
Preston o Gyngor ar Bopeth yn bresennol a rhoddodd adroddiad i'r Gweithgor am y
12 mis diwethaf ers cyflwyno Credyd Cynhwysol yn Abertawe. Fe'i hariennir gan
yr awdurdod lleol i ddarparu gwasanaethau ac mae'n canolbwyntio ar ddiwygio
lles.
Trafodwyd y prif
faterion canlynol:
- Dechrau gweld cynnydd yn nyled aelwydydd fel
a ragwelwyd
- Mae hanner y cynnydd yn y galw am dalebau bwyd
oherwydd Credyd Cynhwysol
- Mae Cyngor ar Bopeth yn ymdrin ag ymholiadau
ynghylch taliadau annibynnol personol o hyd
- Mae Cyngor ar Bopeth wedi dod ar draws rhai
landlordiaid didrwydded. Dan Gredyd
Cynhwysol, nid oes rhaid i'r Adran Gwaith a Phensiynau wirio am achrediad
â Rhentu Doeth Cymru felly mae tenantiaid ar drugaredd landlordiaid. Roedd y Gweithgor yn poeni y gallai pobl
fod yn byw mewn tai sy'n is na'r safon.
- Gall pobl dderbyn taliadau am dai drwy Gredyd
Cynhwysol o hyd, hyd yn oed os nad yw'r landlord wedi cofrestru â Rhentu
Doeth Cymru
- Nid yw system TG yr Adran Gwaith a
Phensiynau'n ddigonol ac mae'n gwneud cyfrifiadau anghywir, er enghraifft,
ar gyfer treth ystafell wely. Mae
Cyngor ar Bopeth wedi hysbysu'r Adran Gwaith a Phensiynau ac mae'r broblem
yn cael ei datrys
- Didynnir arian o Gredyd Cynhwysol ar gyfer
gordaliadau budd-daliadau etifeddiaeth
- Mae'r system budd-daliadau tai wedi newid,
sy'n gadarnhaol
- Mae gan Gyngor ar Bopeth berthynas dda â
Threth y Cyngor
|
3. |
Adroddiad Diwygio Lles PDF 177 KB
Mary Sherwood, Aelod y Cabinet - Cymunedau Gwell
Rachel Moxey, Pennaeth Tlodi a’i Atal
Cofnodion:
Roedd Mary
Sherwood, Aelod y Cabinet dros Gymunedau Gwell (Pobl) a Rachel Moxey, Pennaeth
Tlodi a'i Atal yn bresennol. Cyflwynont
yr adroddiad, gan amlygu'r prif faterion ac ateb cwestiynau.
Trafodwyd y prif
faterion canlynol:
- Ychydig iawn o ddyletswydd statudol sydd gan
yr awdurdod lleol (ALl) yn y maes hwn. Mae'n
talu budd-daliadau ar ran yr Adran Gwaith a Phensiynau
- O safbwynt ataliol, mae gwneud pobl yn
ymwybodol o'r hyn y mae ganddynt hawl iddo o fantais i'r awdurdod
- Mae gan y tîm Hawliau Lles gyfradd lwyddiant
o 95% ar gyfer apeliadau
- Nid yw'r rhan fwyaf o'r bobl sy'n derbyn
budd-daliadau'n ymwneud o gwbl â'r ALl. Dim ond y bobl sydd mewn trafferthion
mawr sy’n gwneud hynny
- Mae'r Adran Refeniw a Budd-daliadau'n
gweithio ar bolisi i ganiatáu rhannu rhywfaint o ddata. Bydd yn targedu pobl sy'n hysbys drwy
fudd-daliadau tai a budd-dal treth y cyngor i'w hysbysu am y cyngor a'r
cymorth sydd ar gael gan yr awdurdod.
Caiff llythyr ei anfon o'r Adran Refeniw a Budd-daliadau i ddechrau
ac, os byddant yn ymateb, byddant yn cael eu rhoi mewn cysylltiad â'r Tîm
Tlodi a'i Atal. Teuluoedd gyda phlant sydd ar fin troi'n 5 oed fyddai'r
bobl gyntaf i gael eu targedu
- Mae Aelod y Cabinet yn meddwl ei bod yn
hanfodol bod y Gwasanaethau Cymdeithasol yn gofyn i bobl am eu sefyllfa
ariannol pan fyddant yn ymweld â'u cartrefi'n gyntaf
- Byddai'n ddefnyddiol i'r Tîm Hawliau Lles
gysylltu â'r Gwasanaethau Cymdeithasol ac aelodau staff rheng flaen eraill
a bod yn ymwybodol o'r llinell gyngor ar gyfer Hawliau Lles. Byddai hefyd
yn ddefnyddiol i gynghorwyr gael eu hatgoffa am hyn.
- Mae'r awdurdod yn gweithio'n fwyfwy mewn
ffordd drawsffiniol ac yn ymdrechu i ddefnyddio ymagwedd ataliol. Gall roi cyngor i bobl ar gyllido, dysgu
sgiliau newydd etc
- Byddai'n ddefnyddiol i bawb sy'n gweithio yn
y gymuned dderbyn hyfforddiant gan Hawliau Lles neu gardiau fflach neu ryw
fath o restr wirio i'w defnyddio pan fyddant allan
- Mae'r gweithgor yn pryderu bod nifer mawr o
weithwyr asiantaeth gan fod swydd gweithiwr cymdeithasol yn llawn straen a
lefelau salwch yn uchel. Mae hyn yn
ei wneud yn anodd sicrhau eu bod yn ymwybodol o ddeddfwriaeth a chyngor
diweddar. Mae'r Gwasanaethau
Cymdeithasol yn lleihau nifer y gweithwyr asiantaeth yn raddol
- Nid oes gan yr awdurdod lawer o gyswllt â'r
Adran Gwaith a Phensiynau na dylanwad arni, ond mae'n meddwl bod rhai
pethau y gallem eu gwneud yn lleol a gallem fanteisio ar y berthynas dda
sydd gennym â'r Adran Gwaith a Phensiynau'n lleol.
- Nid yw'r Adran Gwaith a Phensiynau'n cynnal unrhyw
asesiadau fforddadwyedd. Teimla'r Gweithgor a'r
awdurdod lleol fod yn rhaid cynnal y rhain yn enwedig ar allu pobl i
ad-dalu blaendaliadau Credyd Cynhwysol.
- Nid yw llawer o bobl yn ymwybodol o'r ffaith
nad oes rhaid iddynt symud i Gredyd Cynhwysol nes i'r broses fudo lawn
fynd rhagddo gan y gallent fod mewn sefyllfa waeth. Mae'n rhaid defnyddio
ffyrdd o atgyfnerthu'r neges hon.
Gall y tîm Hawliau Lles ddefnyddio cynghorwyr yn fwy i ledaenu'r
neges
- Mae cylchlythyr o'r enw 'Quids
In' wedi cael ei ddosbarthu i lyfrgelloedd a'r
holl gynghorwyr. Dylid ailddosbarthu hwn i gynghorwyr er mwyn iddynt hwy
ei ddosbarthu
- Gallai fod swyddog hawliau lles mewn timau yn
yr awdurdod megis Tai, Rhentu etc a allai wneud
gwahaniaeth. Mae'r tîm Hawliau Lles
ar hyn o bryd yn darparu hyfforddiant i adrannau, sef yr opsiwn ail
orau. Mae'r adran yn edrych ar sut
y darperir hyfforddiant i geisio cynyddu'r dylanwad.
- Mae'r tîm Hawliau Lles yn llunio bwletin
hyfforddiant. Byddai'n ddefnyddiol i'r holl gynghorwyr dderbyn hwn.
- Byddai'n ddefnyddiol i'r gweithgor dderbyn
holl adroddiadau 'Policy in Practice' fel y
gallent weld y cyd-destun a'r hanes llawn.
|
4. |
Trafodaeth a Chwestiynau
Gofynnir i
Gynghorwyr drafod y casgliadau sy'n codi o'r sesiwn hon i'w cynnwys yn llythyr
y Cynullydd at Aelod y Cabinet:
a) Beth hoffech
ei ddweud am y mater hwn wrth Aelod y Cabinet yn llythyr y Cynullydd (beth
yw'ch casgliadau sy'n codi o'r sesiwn hon)?
b) Oes gennych
unrhyw argymhellion sy'n codi o'r sesiwn hon i Aelod y Cabinet?
c) Oes unrhyw
faterion eraill sy'n codi o'r sesiwn hon yr hoffech dynnu sylw Pwyllgor y
Rhaglen Graffu atynt?
Cofnodion:
Trafododd y
gweithgor gynnydd a daeth at y casgliadau canlynol:
- Argymhellwn ein bod yn gweithio cyn gynted â
phosib gyda'r Adran Gwaith a Phensiynau'n lleol i sicrhau bod pobl yn
derbyn A) y cyngor cywir ynglŷn ag a ddylent symud i Gredyd Cynhwysol
ai peidio a B) cymorth digonol fel, os na fyddant yn gallu ymdopi heb
ragdaliad, cynhelir asesiad fforddadwyedd bob
amser i wneud yn siŵr bod yr ad-daliadau'n rhesymol.
- Hoffem ganmol y tîm am y gwaith mae'n ei
wneud – am yr ymagwedd ragweithiol ac ataliol mae'n ei gymryd.
- Hoffem fynegi'n pryder ynghylch Cofrestr
Landlordiaid Rhentu Doeth Cymru.
Mae angen i'r system hon newid oherwydd, mewn rhai achosion, gall
rhai landlordiaid dderbyn rhent dan Gredyd Cynhwysol hyd yn oed os nad
ydynt wedi cofrestru.
- Mae'r gweithgor yn falch bod gan y tîm
berthynas waith dda â'r Adran Tai ond teimlwn y gall mwy gael ei wneud
gyda'r Gwasanaethau Cymdeithasol – mwy o hyfforddiant etc.
- Teimlwn ei bod yn llawer gwell i ni gael
staff parhaol a chanddynt wybodaeth leol dda ac sy'n pryderu, er
enghraifft, ynghylch y defnydd o weithwyr asiantaeth mewn gwasanaethau
cymdeithasol.
- Hoffem weld yr awdurdod yn archwilio cael
swyddog Hawliau Lles mewn timau gwahanol megis Tai.
- Teimlwn ei fod yn gam cadarnhaol y bydd
polisi ar waith yn fuan fel y gellir rhannu rhywfaint o ddata. Dylai hyn ein galluogi i dargedu pobl
i'w hysbysu am y cyngor a'r cymorth sydd ar gael gan yr awdurdod.
- Teimlwn y gallai'r tîm Hawliau Lles
ddefnyddio cynghorwyr yn fwy i ledaenu'r neges am y cyngor a'r cymorth
sydd ar gael. Dylai gwybodaeth gael
ei rhannu'n rheolaidd â chynghorwyr fel bod cyfrifoldeb ar y ddwy ochr. Er
enghraifft, byddai'n ddefnyddiol i gynghorwyr dderbyn y cylchlythyr ‘Quids In’ i'w ddosbarthu.
- Hoffem weld yr holl staff, yn enwedig y
cynghorwyr a'r staff rheng flaen, yn derbyn hyfforddiant hawliau
lles. Teimlwn y byddai'n werth
chweil darganfod a ellir cynnal yr hyfforddiant hwn ar-lein.
Yn dilyn y
cyfarfod hwn:
- Caiff llythyr ei ysgrifennu oddi wrth
gynullydd y Gweithgor i Aelod y Cabinet sy'n crynhoi'r drafodaeth ac yn
amlinellu meddyliau ac argymhellion y Gweithgor.
|
|
Llythyr at Aelod y Cabinet (cyfarfod 14 Ionawr 2019) PDF 158 KB
|
|
Ymateb gan Aelod y Cabinet (cyfarfod 14 Ionawr 2019) PDF 362 KB
|