Agenda a Chofnodion

Croesawodd y cadeirydd bawb a oedd yn bresennol yng Nghapel Mount Pisgah a dechrau'r cyfarfod.

 

Yn unol â'r Côd Ymddygiad a fabwysiadwyd gan Ddinas a Sir

Abertawe, ni ddatganwyd buddiannau.

 

Cymeradwyo a llofnodi, fel cofnod cywir, gofnodion y cyfarfod(ydd) blaenorol.

 

Penderfynwyd cymeradwyo cofnodion cyfarfod blynyddol Partneriaeth AoHNE

Gŵyr a gynhaliwyd ar 26 Mehefin 2017 fel cofnod cywir.

 

Nid oedd unrhyw fater wedi codi.

 

Cyflwynodd Swyddog AoHNE Gŵyr adroddiad ar y Gronfa Datblygu Cynaliadwy.  Amlinellwyd mai nod y gronfa oedd cefnogi prosiectau blaengar, cynaliadwy ac amgylcheddol sy'n cynnwys cymunedau lleol mewn Ardaloedd o Harddwch Naturiol Eithriadol (AoHNE).

 

Nod y CDC yw datblygu a phrofi dulliau o gyflawni ffordd o fyw mwy cynaliadwy mewn ardaloedd gwledig o harddwch ac amrywiaeth naturiol gwych, a hynny mewn partneriaeth. Mae'r cynllun yn ceisio cadw a gwella nodweddion, y diwylliant, y bywyd gwyllt, y tirweddau, y defnydd o'r tir a'r cymunedau lleol. Mae cynnal lles cymdeithasol a dichonoldeb economaidd cymunedau hefyd yn nodau pwysig o'r cynllun.

 

Roedd y ceisiadau a gyflwynwyd ar gyfer grantiau bach sy'n llai na £3,000 neu grantiau mwy sy'n werth hyd at £25,000. Cafodd y ceisiadau dros £3,000 eu hasesu gan Banel Grantiau'r CDC, sef is-grŵp Grŵp Llywio Partneriaeth AoHNE.

 

Ychwanegodd fod Llywodraeth Cymru wedi cadarnhau mai £55,000 oedd cyllideb CDC ar gyfer 2017/18. Ariennir 8 prosiect drwy gyllideb CDC ar gyfer 2017/18 ar hyn o bryd, ac mae 3 chais arall ar waith.

 

Roedd ffigur y cronfeydd sydd wedi eu neilltuo yn cynnwys ffi reoli DASA sef £5,500 (10%).

 

Cyfanswm yr arian sydd ar gael	£ 55,000.00
Cronfeydd sydd wedi eu neilltuo	£ 30,310.00
Cronfeydd sydd heb eu neilltuo	£ 24,690.00
Ceisiadau a ragwelir	£ 16,400.00

 

Cyfarfu'r Panel yn chwarterol er mwyn ystyried ceisiadau. Y dyddiadau arfaethedig ar gyfer 2017/18 oedd 9 Hydref 2017 (sesiwn hyfforddi); 11 Rhagfyr 2017 a 12 Mawrth 2018.

 

Penderfynwyd nodi cynnwys yr adroddiad.

 

Penderfynwyd: -

 

1)    Ethol y canlynol fel aelodau'r Panel Cronfa Datblygu Cynaliadwy: -

 

Y Cynghorydd P Lloyd (Cadeirydd)

Y Cynghorydd M C Child

Y Cynghorydd L James

Y Cynghorydd A H Stevens

D Cole

K Marsh

P Thornton

D Vine

 

2)    Ethol y canlynol fel aelodau Panel Apeliadau'r Gronfa Datblygu Cynaliadwy: -

 

Stephen Heard (Cadeirydd)

Y Cynghorydd J P Curtice

S Hill

S Crocker

A Baharie

 

 

Cyflwynodd Arweinydd Tîm AoHNE Gŵyr Dirweddau'r Dyfodol Cymru - Egwyddorion Llywodraethu a diweddariad ar adroddiad y Grŵp Gweithredu.

 

Darparodd gefndir yr adroddiad 'Tirweddau'r Dyfodol: Cyflawni dros Gymru’ yn dilyn Adolygiad Marsden. Ychwanegwyd, yn dilyn yr adolygiad, fod Gweithgor Tirweddau'r Dyfodol wedi'i sefydlu i archwilio'r argymhellion. Ystyriodd y Grŵp hefyd yr argymhellion yng nghyd-destun y ddeddfwriaeth newydd; Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 a Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 a'r dystiolaeth a ddarparwyd yn yr adroddiad agoriadol ar Gyflwr Adnoddau Naturiol. 

 

Tynnwyd sylw at Adolygiad o Dirweddau'r Dyfodol, adolygiad gan y Gweithgor sy'n nodi cynnig newydd i dirweddau dynodedig fynd y tu hwnt i'w dibenion presennol sy'n ymwneud â chadwraeth a gwerth amwynderau. Nododd y dylai Tirweddau Dynodedig arwain rheoli adnoddau naturiol yn gynaliadwy gan ddarparu buddion cyhoeddus a phreifat ehangach. Pwysleisiodd y cyfle, drwy weithio mewn partneriaeth, i sylweddoli potensial economaidd cymunedau ac i hyrwyddo twf gwyrdd a chydnerthedd ecosystemau drwy'r tirweddau hyn.

 

Ychwanegwyd bod ffordd newydd o weithio drwy drefniadau llywodraethu sy'n cynnwys amrywiaeth eang o fodelau cyflwyno a phartneriaeth â gweledigaeth gyffredin wedi'i chynnig. Awgrymwyd hefyd y dylai'r cyrff a'r partneriaethau sydd â chyfrifoldeb dros y Tirweddau Dynodedig weithio ar draws ffiniau gyda Cyfoeth Naturiol Cymru a phartneriaethau lleol i hyrwyddo eu gwerth cymdeithasol, diwylliannol ac economaidd a'u defnydd cynaliadwy. Nododd yr adroddiad hwn y byddai angen partneriaethau newydd er mwyn denu adnoddau newydd ac i ddylanwadu ar fuddsoddiadau gan eraill. Pwysleisiodd y byddai'r ffordd newydd hon o weithio yn gofyn am newid ymddygiadol a sefydliadol.

 

Cafodd cynllun gweithredu 18 mis ar y camau cyntaf i wireddu'r cynnig ei gynnwys yn yr adroddiad. Cafodd ei rannu yn ôl yr elfennau canlynol:

 

·         cydweithrediad a phartneriaeth;

·         gweledigaeth a chyfeiriad;

·         adfywio llywodraethu: gwella perfformiad ac atebolrwydd;

·         blaengaredd mewn adnoddau; a

·         datblygu lles a chydnerthedd.

 

Cynigodd yr Adolygiad o Dirweddau Dynodedig fodel arfaethedig ar gyfer datblygu polisïau cyhoeddus y dyfodol a drafftio deddfwriaeth ddatganoledig. Rhyddhaodd Llywodraeth Cymru ymgynghoriad dros yr haf - 'Symud Cymru Ymlaen' - rheoli adnoddau naturiol yn gynaliadwy, sy'n ceisio barn ar ymagweddau rheoleiddio newydd wrth reoli adnoddau naturiol yn gynaliadwy yng Nghymru.

 

Amlinellodd yr adroddiad hefyd gyfres gytunedig o egwyddorion llywodraethu da.  Darparwyd crynodeb o'r egwyddorion llywodraethu yn Atodiad 1.

 

Gofynnwyd i'r Grŵp Llywio adolygu egwyddorion llywodraethu da a nodwyd yn yr adroddiad ac argymhellwyd ei fod yn eu mabwysiadu wrth lywodraethu'r AoHNE.

 

Trafododd y Grŵp y canlynol: -

 

·         Er bod sawl syniad da, roedd angen mwy o fanylder/dyfnder yn yr adroddiad;

·         Gofyniad i'r Grŵp Llywio feirniadu ei hun yn erbyn egwyddorion yr adroddiad;

·         Disgwyliadau Llywodraeth Cymru/Cyfoeth Naturiol Cymru a fyddai'n disgwyl i'r Grŵp Llywio wneud cynnydd mewn rhyw ffordd;

·         Cymariaethau ag AoHNE/Pharciau Cenedlaethol eraill megis Dyffryn Gwy a Bannau Brycheiniog;

·         Y Grŵp Llywio i fonitro cynnydd yn erbyn y Cynllun Rheoli;

·         Archwilio arfer da mewn mannau eraill cyn gwneud penderfyniad;

·         Datblygu a gweithredu gweledigaeth strategol ar gyfer yr ardal.

 

Nododd y Cynghorydd P R Hood-Williams, mewn perthynas â chyfreithlondeb, cyfranogiad a llais, fod cyfansoddiad y Grŵp Llywio yn gywir yn y CCB lle'r oedd gan bawb y cyfle i siarad a chodi materion. Dylai'r Grŵp Llywio felly drafod datblygu a rhoi gweledigaeth strategol ar waith ar gyfer yr ardal.

 

Cynigiwyd bod Gweithgor yn cael ei ffurfio er mwyn edrych ar y mater ymhellach.

 

Penderfynwyd ar y canlynol: -

 

1)    Nodi cynnwys yr adroddiad.

2)    Sefydlu Gweithgor i edrych ar y mater ymhellach ac i adrodd yn ôl yn y cyfarfod nesaf a drefnir;

3)    Gweithgor i gynnwys yr aelodau canlynol - Steve Heard, Hamish Osborn, Steve Crocker a Keith Marsh.

 

 

 

 

 

 

 

 

Nododd y Cadeirydd fod Cynhadledd Genedlaethol AoHNE wedi'i chynnal yn Winchester. Nododd mai'r thema drwy gydol y gynhadledd oedd gwneud pethau'n wahanol yng ngoleuni'r toriadau cyni a Brexit, gyda sefydliadau'n gorfod gweithio mewn partneriaeth.

 

Roedd y gynhadledd yn ddigwyddiad gwych lle rhannodd teulu a phartneriaid AoHNE eu dysg. Ychwanegodd fod yna waith gwych yn cael ei gyflawni.

 

Amlygodd y prif siaradwyr ddiwylliant, a sut y mae'n annog ffyniant, gan gynnwys creu cymunedau cryfach a gwella lles. Yn ychwanegol, roedd Cronfa Dreftadaeth y Loteri (HLF) wedi ehangu proffil yr ymwelwyr ac wedi cynnal trafodaethau gyda phwyslais ar wneud tirwedd yn fwy canolog, gan ddarparu enghreifftiau o sut y mae hyn wedi'i gyflawni.

 

Roedd y gynhadledd yn rhwydwaith o bobl sy'n frwd dros AoHNE a nodwyd cyfleoedd i hyrwyddo rhagoriaeth sefydliadol, drwy rannu profiadau am sut i fynd i'r afael â nifer o faterion.

 

Cyfeiriodd y Cynghorydd M C Child at gais Dinas Diwylliant Dinas a Sir Abertawe a nododd, os yn llwyddiannus, dylai'r cyngor sicrhau bod yr AoHNE a'i phreswylwyr yn elwa. Ychwanegodd fod yr AoHNE mewn sefyllfa unigryw ac nid oes unrhyw AoHNE/Barc Genedlaethol wedi bod yn rhan o gais Dinas Diwylliant.

 

Trafododd y Grŵp Llywio'r canlynol: -

 

·         Gwella cyfathrebiadau gan amlygu'r AoHNE;

·         Gwneud pethau'n wahanol drwy wella cyfathrebiadau a hyrwyddo'r AoHNE, e.e. gwefannau, radio a chyfryngau cymdeithasol;

·         Gwella arwyddion wrth fynedfa'r AoHNE ac ar yr M4 i hysbysu pobl leol ac ymwelwyr;

·         Gwella'r wybodaeth sydd ar gael sy'n ymwneud â'r AoHNE, amlygu ei diben;

·         Gwella cyfathrebiad Partneriaeth Tirwedd Gŵyr a hyrwyddo'i phroffil;

·         Diffyg cefnogaeth ariannol i wneud gwelliannau;

·         Newidiadau arfaethedig i gyllideb yr AoHNE.

 

Penderfynwyd nodi cynnwys yr adroddiad.

 

Cynigiwyd y bydd Keith Marsh, Cyngor Cymuned Llandeilo Ferwallt yn cael ei

 gynnwys yn y Grŵp Llywio.

 

Penderfynwyd trafod y cynnig yn y cyfarfod nesaf a drefnir.