Agenda a Chofnodion
Lleoliad: Ystafell Bwyllgor 5 - Neuadd y Ddinas, Abertawe. Cyfarwyddiadau
Cyswllt: Gwasanaethau Democrataidd
Rhif | Eitem |
---|---|
Datgeliadau o fuddiannau personol a rhagfarnol. Cofnodion: Yn unol â'r Côd Ymddygiad a fabwysiadwyd gan Ddinas a Sir Abertawe, ni ddatganwyd unrhyw gysylltiadau. |
|
Cymeradwyo a llofnodi, fel
cofnod cywir, gofnodion y cyfarfod blaenorol. Cofnodion: Penderfynwyd cymeradwyo
a llofnodi cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Safonau a gynhaliwyd ar 20 Gorffennaf
2018 fel cofnod cywir. Materion a
godwyd: Cofnod 10 -
Ymgynghoriad Safonau Cymru 2018 Darparwyd adborth
gan y cynrychiolwyr (Swyddog Monitro, Cadeirydd ac Aelod Cyfetholedig Mike
Lewis). Cymerodd pob un
ohonynt ran yn y gweithdai amrywiol a gyflwynwyd ar y diwrnod ac, yn
gyffredinol, roedd yr adborth yn gadarnhaol. Fodd bynnag, teimlodd y
cynrychiolwyr fod trefn y diwrnod yn wahanol i drefn y gorffennol a bod llai o
gyfle i rwydweithio ag Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru. Byddai'r Swyddog Monitro'n gwirio pa ddogfennaeth a anfonwyd dros e-bost, neu'n ei chynnwys yn y papurau ar gyfer y cyfarfod nesaf. |
|
Cyfarfod blynyddol ag arweinwyr y grwpiau gwleidyddol, cadeiryddion pwyllgorau a'r Prif Weithredwr. 10.10 am – Yr Arweinydd Cynghorwyr Rob Stewart; 10.30 am – Phil Roberts, Prif Weithredwr. Cofnodion: Croesawodd y
Cadeirydd Mr Phil Roberts, y Prif Weithredwr, i'r pwyllgor. Y themâu ar gyfer trafodaeth, a chafwyd
eu hanfon cyn y cyfarfod, oedd: 1) A ydych chi'n ystyried ei fod yn addas i
gael Côd Ymddygiad yng Nghymru sy'n gymwys i bob cynghorydd ac aelod
cyfetholedig? 2) Beth yn eich tyb chi yw rôl y Pwyllgor
Safonau? 3) A
oes unrhyw waith, yn eich barn chi, y dylai'r Pwyllgor Safonau fod yn ei
gyflawni dros y flwyddyn nesaf? 4) Sut
gall arweinwyr pleidiau gwleidyddol/cadeiryddion pwyllgorau hyrwyddo safonau a
llywodraethu da trwy arweinyddiaeth? 5) Sut
gall y Pwyllgor Safonau fod yn fwy gweithredol wrth hyrwyddo ymddygiad moesegol
ymhlith cynghorwyr/aelodau cyfetholedig? 6) Mae'r
Ombwdsmon, Panel Dyfarnu Cymru a'r Uchel Lys yn credu y dylai gwleidyddion (ac
uwch-swyddogion mewn rhai achosion) fod yn groendew a bod cellwair gwleidyddol
yn rhan o'r byd gwleidyddol. Beth yw eich barn ar hyn a sut byddech chi, fel
arweinydd grŵp gwleidyddol, yn sicrhau nad yw'r llinell yn cael ei
chroesi? 7) Beth yw eich barn ar hyfforddiant côd
ymddygiad yr awdurdod? Sut gellir ei wella er mwyn codi safonau moesegol
cynghorwyr/aelodau cyfetholedig? 8) Mae hyfforddi cynghorwyr/aelodau
cyfetholedig yn hollbwysig. Sut gall y Pwyllgor Safonau fynd i'r afael â'r rhai
nad ydynt yn ystyried bod hyfforddiant yn bwysig? 9) Nid
yw Proses Datrys Anghydfodau Mewnol (IDRP) yr Awdurdod (Cynghorydd yn erbyn
Cynghorydd) wedi'i defnyddio eto. Pe bai anghydfod, a fyddech yn annog eich
plaid i ddefnyddio'r broses? A ydych yn ystyried bod prinder yr atgyfeiriadau
i'r IDRP yn dangos bod y cynghorwyr yn cydymffurfio â'r côd? 10)
Beth fydd rôl y Pwyllgor Safonau yn y dyfodol?
Amlinellwyd y
canlynol ganddo: ·
Cytunodd
ei fod yn angenrheidiol i gael Côd Ymddygiad yng Nghymru, a'i fod yn berthnasol
i bob Cynghorydd ac Aelod Cyfetholedig.
Roedd Egwyddorion Nolan yn sylfaen dda. Yn ychwanegol, fel Pennaeth y
Gwasanaeth Cyflogedig, roedd ganddo ddyletswydd gofal i bob aelod o staff a
gyflogwyd gan yr awdurdod, felly roedd yr un mor bwysig bod fframwaith ar waith
i sicrhau bod ymddygiad swyddogion a chynghorwyr yn rhesymol. ·
Ers
iddo gael ei benodi’n Brif Weithredwr, roedd wedi cyflwyno cyfarfodydd
rheolaidd rhwng y Tîm Rheoli Corfforaethol ac Aelodau'r Cabinet, yn ogystal â
chyfarfodydd un-i-un rheolaidd gydag arweinwyr y pleidiau gwleidyddol er mwyn
annog cyfathrebu gwell. Oherwydd y trafodaethau hyn datryswyd unrhyw broblemau
a godwyd yn gynnar. ·
Cafwyd
nifer o newidiadau cadarnhaol eraill yn yr awdurdod dros y blynyddoedd diwethaf
ac roedd hyn yn rhannol o ganlyniad i sefydlu diwylliant mwy cynhwysol. Yn
ychwanegol, roedd cymeriad nifer o'r Arweinwyr Grŵp wedi gwella, ac o
ganlyniad roedd perthnasoedd yr Arweinwyr Grŵp hefyd wedi gwella. Roedd
dadl wleidyddol gadarn yn bodoli o hyd ond roedd llawer mwy o barch at ei
gilydd rhwng partïon gwleidyddol. ·
Diolchodd
i'r Pwyllgor am y gwaith parhaus roedd wedi ei wneud i godi safonau, fodd
bynnag awgrymodd y dylai'r pwyllgor ystyried cynyddu ei broffil er mwyn i fwy o
staff ddeall cynnwys ei waith. ·
Roedd
wedi sôn am ei wahoddiad i gymryd rhan yn y pwyllgor i drafod perthnasoedd ac
ymagweddau rhwng swyddogion ac aelodau o'r cyngor yn ei 'flog' wythnosol.
Nododd efallai y byddai Uwch-swyddogion yn fwy ymwybodol o'u gwaith na
swyddogion iau - efallai roedd angen gwella cyfathrebiad mewnol. ·
Cytunodd
ei fod hefyd yn chwarae rôl wrth hyrwyddo safonau a llywodraethu da trwy arwain
trwy esiampl. ·
Teimlodd
fod etheg tîm lle'r oedd swyddogion a chynghorwyr yn ymroddedig i wneud eu
gorau dros ddinasyddion Abertawe. ·
Cytunodd fod bob amser cyfle i wella hyfforddiant staff
ac efallai gellid cynnwys cyfeiriad at y Pwyllgor Safonau. Soniodd hefyd am y
rhaglen arloesedd a oedd wedi dechrau rai blynyddoedd yn ôl a lle'r oedd tîm o
staff wedi datblygu amrywiaeth o weithgareddau gyda'r nod o atal bwlio yn y
gweithle (gan staff a'r cyhoedd). Datblygwyd "dangos y golau coch i
fwlio" a sefydlwyd cynllun "cyfeillion bwlio" hefyd, ynghyd ag
amrywiaeth o weithgareddau eraill. Fodd bynnag, roedd yn ymwybodol bod morâl
staff yn gallu dioddef o ganlyniad i galedi. Roedd rhai staff yn gweithio mor
galed â phosib mewn rhai meysydd ac yn cael anhawster cyflawni swyddi o ddydd i
ddydd. Byddai angen iddo fonitro'r sefyllfa. ·
Awgrymodd
y dylai'r Pwyllgor Safonau hyrwyddo'i rôl drwy gyhoeddi ei Adroddiad Blynyddol
a oedd yn amlinellu'r gwaith a wnaed gan y pwyllgor yn ystod blwyddyn ddinesig.
·
Er ei
fod yn hapus bod nifer y cwynion Côd Ymddygiad yn erbyn Cynghorwyr Abertawe a
nifer y dadleuon cynghorwyr yn erbyn cynghorwyr wedi lleihau, nid oedd yn
fodlon ac roedd am barhau i sicrhau bod safonau'n parhau i fod yn uchel. ·
Dywedodd
fod y digwyddiad marchnad a gynhaliwyd yn ystod Etholiadau Llywodraeth Leol
2017 wedi cael ei dderbyn yn dda gan Gynghorwyr a'i fod wedi derbyn ceisiadau
gan y rheiny nad oeddent yn gallu cymryd rhan yn gofyn iddo gynnal ail
ddigwyddiad. ·
Roedd
system gyfeillion ar waith i gynghorwyr newydd eu hethol, ond roedd yn cael ei
threfnu o fewn y grwpiau gwleidyddol - roedd gallu i ddatblygu hyn ymhellach yn
yr Etholiadau Llywodraeth Leol nesaf. ·
Gallai
safonau effeithio ar enw da sefydliad, yn enwedig recriwtio, felly roedd yn
bwysig bod y diwylliant yn iawn. Roedd yn cydnabod bod sefydliad gwleidyddol
mawr yn helpu gyda'r broses hon. ·
Mae
hyfforddiant Côd Ymddygiad yn cael ei gynnwys yn yr hyfforddiant sefydlu ar
gyfer Cynghorwyr newydd a Chynghorwyr blaenorol, a darperir hyfforddiant gloywi
o bryd i'w gilydd. Efallai gellid cynnwys rhai o achosion Y Llyfr Achosion Côd
Ymddygiad yn yr hyfforddiant. ·
Dylai'r
Pwyllgor Safonau barhau i fonitro achosion yn ogystal â Llyfr Achosion Côd
Ymddygiad yr OGCC a pharhau i gynnal cyfarfodydd blynyddol ag Arweinwyr Grwpiau
Gwleidyddol, Cadeiryddion a'r Prif Weithredwr. Yn ychwanegol, roedd Cymdeithas
Llywodraeth Leol Cymru (CLlLC) hefyd yn rhoi enghreifftiau o "arfer da".
Diolchodd y Cadeirydd i Mr Roberts am ei bresenoldeb. |
|
Adroddiad Blynyddol a Chyfrifon Ombwdsmon Gwasanaethau - Cyhoeddus Cymru 2017-2018. PDF 107 KB Dogfennau ychwanegol: Cofnodion: Rhoddodd y
Swyddog Monitro y diweddaraf i'r Pwyllgor Safonau am Adroddiad Blynyddol
Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru 2017-2018, a oedd wedi'i amlinellu yn
Atodiad A. Mae'r Adroddiad Blynyddol
yn esbonio perfformiad ar gyfer y flwyddyn gan gynnwys cwynion am ddarparwyr
gwasanaethau cyhoeddus yn ogystal â chwynion côd ymddygiad. Amlinellodd y Swyddog Monitro'r ystadegau ar dudalennau 34-36 y pecyn
agenda'n benodol, oherwydd dyma’r rhai mwyaf perthnasol i'r pwyllgor. Penderfynwyd y byddai'r adroddiad yn cael ei nodi. |
|
Llyfr Achosion y Côd Ymddygiad. PDF 92 KB Dogfennau ychwanegol: Cofnodion: Rhoddodd y
Swyddog Monitro yr wybodaeth ddiweddaraf i'r Pwyllgor am Lyfr Achosion Côd Ymddygiad diweddaraf Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus
Cymru. Roedd y rhifyn
ddiweddaraf, sef rhifyn 17 Gorffennaf 2018, yn cynnwys y cyfnod rhwng mis
Ebrill a mis Mehefin 2018 ac fe'i hatodwyd yn Atodlen A. Cafwyd trafodaeth
gyffredinol mewn perthynas â chofnodion 16 ac 17, gan drafod a oedd rôl i'r
Pwyllgor Safonau o ran gallu helpu mewn achosion lle'r oedd Cynghorwyr wedi
torri'r Côd Ymddygiad ond nid oedd Ombwdsmon
Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru am weithredu ymhellach. Gallai hyn fod yn offeryn
dysgu er mwyn helpu gyda'r broses gwynion. Penderfynwyd: 1)
Y
dylid nodi'r adroddiad; 2)
Dosbarthu'r
adroddiad i'r holl gynghorwyr 3) Byddai'r Swyddog Monitro'n ysgrifennu at Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru i ofyn sut gallai'r Pwyllgor Safonau ehangu ei rôl i helpu gyda'r broses gwynion. |
|
Torri Côd Ymddygiad - Cwynion a wnaed i Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru (OGCC). PDF 91 KB Cofnodion: Dywedodd y Swyddog
Monitro wrth y Pwyllgor am y penderfyniadau a wnaed gan Ombwdsmon Gwasanaethau
Cyhoeddus Cymru mewn perthynas â honiadau bod cynghorwyr awdurdodau lleol wedi
torri'r Côd Ymddygiad. Nodwyd ers i'r
pecyn agenda gael ei gyhoedd, derbyniwyd hysbysiad gan Ombwdsmon Gwasanaethau
Cyhoeddus Cymru na fyddai'n ymchwilio i achos rhif 201804579 a amlinellwyd yn
yr adroddiad. Penderfynwyd y byddai'r adroddiad yn cael ei nodi. |